27 Ιουνίου 2010

Το Ισλάμ παραλύει την Τουρκία

Το Ισλάμ παραλύει την Τουρκία
του Στέλιου Ράμφου

Νταβούτογλου, «Στρατηγικό βάθος» και η πνευματική αμηχανία, αν όχι ανημποριά, των νεοελλήνων

Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΗΦΑΙΣΤΟΥ
Καθηγητή Στρατηγικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς,
www.ifestosdu.gr

Η νεοοθωμανική πολιτική της Τουρκίας που εκκολάπτεται εδώ και καιρό, αλλά αποκρυσταλλώθηκε στο βιβλίο «Στρατηγικό βάθος» του Αχμέτ Νταβούτογλου, νυν υπουργού Εξωτερικών, σχοινοβατώντας εισέρχεται δυναμικά μέσα στη θυελλώδη δίνη της μεταψυχροπολεμικής διεθνούς πολιτικής.
Συγκρούεται με τους Εβραίους, συντηρεί σχέσεις με τα ισλαμικά καθεστώτα και συνάπτει μαζί τους συμφωνίες, αλλά επικοινωνιακά πρωτίστως απευθύνεται στις ισλαμικές κοινωνίες. Συμπεριφέρεται ισότιμα στις σχέσεις της με τις μεγάλες δυνάμεις, μη διστάζοντας, όπως φαίνεται στο Ιράν, να περάσει μέσα από τις συμπληγάδες των ηγεμονικών συγκρούσεων. Σταδιακά αλλά σχεδιασμένα και μεθοδικά, κτίζει μουσουλμανικά τόξα στα Βαλκάνια, ιδρύει χιλιάδες ισλαμικά σχολεία σε όλο τον κόσμο και καλλιεργεί ερείσματα μέσα στις ισλαμικές κοινότητες στα δυτικά κράτη. Ακόμη, με «απορία» είδαμε όλοι τον αμερικανό Πρόεδρο Ομπάμα να κάνει το πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό στην Άγκυρα, για να τον ακολουθήσει σε δύο χρόνια ο ρώσος ομόλογός του Μεντβέντεφ, ο οποίος και προχώρησε στη σύναψη πλήθους συμφωνιών με την Τουρκία. Είχαμε «νταβουτογλιανές συμφωνίες», επίσης, με τη Συρία και την Αρμενία, ενώ άλλες αντίστοιχες εκκολάπτονται.
Ακόμη πιο σημαντικό, και όχι λόγω επιπολαιότητας ή αθυροστομίας, ο ΓΓ του ΟΗΕ επισκεπτόμενος την Κωνσταντινούπολη υιοθέτησε την περιφερειακή στρατηγική του Νταβούτογλου. Εκατομμύρια μουσουλμάνοι, επιπλέον, διαδηλώνουν με την τουρκική σημαία και η Άγκυρα σχεδιασμένα και σταθερά επιτυγχάνει να γίνει ο σημαντικότερος ενεργειακός κόμβος. Ακόμη, ο γάλλος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων δηλώνει ότι «αναλαμβάνοντας ενεργό ρόλο στην Ανατολή, όπως είχε κάνει επί έτη και στη Δύση, η Τουρκία του 21ου αιώνα ανακαλύπτει εκ νέου τον εαυτό της και τον αναγκαίο ρόλο της ως γέφυρας μεταξύ των δύο κόσμων. Η αξιοσημείωτα ενεργός διπλωματία της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή αντανακλά τη θέση της ως αναδυόμενης δύναμης» .
Οι Ένοπλες Δυνάμεις της Τουρκίας όχι μόνο αναπτύσσονται αλλά και στοχεύουν σε μεγαλύτερη αυτοδυναμία παραγωγής όπλων, ενώ οι στρατιωτικοί και οι πολιτικοί της Τουρκίας, πριν οι τελευταίοι κάνουν το σουλτανικό τους ταξίδι στην Αθήνα, φρόντισαν να κυριαρχήσουν στρατιωτικά στο Αιγαίο, φθάνοντας μέχρι το Σούνιο, όπου μπροστά στους «στρατηγικά ψύχραιμους» Έλληνες έκαναν επανειλημμένα « αβλαβείς διελεύσεις» κοντά στην Τζια και στο Σούνιο. Τέλος, αλλά όχι το τελευταίο που θα μπορούσε να αναφερθεί, το τουρκικό λόμπι στις ΗΠΑ κατόρθωσε να συγκροτήσει υποστηρικτικές θέσεις για τον αναδυόμενο ρόλο της Τουρκίας και να στοχεύσει τα ελληνικά συμφέροντα, πιέζοντας Αθήνα και Λευκωσία να διασχίσουν γραμμές που στο παρελθόν θεωρούνταν κόκκινες και απαραβίαστες.
Όλα αυτά αναμφίβολα δεν προδικάζουν πως η Τουρκία θα ανέλθει τελικά στα πιο ψηλά σκαλιά των διεθνών ιεραρχιών ισχύος, όπως ξεκάθαρα διακηρύττει, ή ότι δεν θα πέσει στο κενό και δεν θα συντριβεί. Ούτε προδικάζεται ότι θα αντεπεξέλθει επιτυχώς στους εσωτερικούς καθεστωτικούς διχασμούς και στα εγγενή μειονοτικά προβλήματα, μέγιστο των οποίων είναι το κουρδικό. Ακόμη πιο σημαντικό, εισερχόμενη στις συμπληγάδες της ηγεμονικής διαπάλης, κινδυνεύει να συνθλιβεί ανά πάσα στιγμή λόγω μεταλλαγών των ηγεμονικών στρατηγικών σύμφωνα με αστάθμητες ανακατανομές - κίνδυνοι τους οποίους μαθαίνει κανείς ακόμη και αν διαβάσει μόνο το αλφαβητάριο των ηγεμονικών στρατηγικών των τελευταίων αιώνων αλλά και των σημερινών.
Ο πιο σημαντικός και συνάμα πιο αστάθμητος παράγων της νταβουτόγλειας κοσμοθεωρίας και στρατηγικής όμως είναι ο Άνθρωπος. Για τον οξυδερκή παρατηρητή και μελετητή της ιστορίας των διεθνών σχέσεων είναι σαφές πως αυτό που συμβαίνει είναι τόσο ιστορικά σημαντικό όσο και ριψοκίνδυνο: Ένας κρατικά ισχυρός πολιτικώς δρων, η Τουρκία, επιχειρεί για πρώτη φορά μετά τη Βυζαντινή Οικουμένη να συγκροτήσει πολιτικά και συμπολιτειακά τον πανάρχαιο και ποικιλόμορφα ιστορικά διαμορφωμένο -και σήμερα πρωτίστως ισλαμικών προδιαγραφών- κόσμο της Ανατολής. Πνευματικός και πολιτικός τροφοδότης αυτού του περιφερισμού επιχειρείται να είναι το σήμερα διαφοροποιημένο ισλαμικό κίνημα.
Το πεδίο αυτό είναι μεν δύσβατο, αλλά λόγω εσωτερικής διαφοροποίησης και πολιτικής αστάθειας είναι δυνητικά προσιτό σε ένα κράτος όπως η Τουρκία, η οποία διαθέτει οργανωτικές δεξιότητες που δεν διαθέτουν άλλα ισλαμικά κράτη. Η ριψοκίνδυνη γιγαντιαία επικοινωνιακή επιχείρηση της Τουρκίας που στράφηκε κατά του Ισραήλ το καταμαρτυρεί. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ως αποτέλεσμα των αποικιοκρατικών και ηγεμονικών στρατηγικών του παρελθόντος ο κόσμος της Ανατολής, αν και ανθρωπολογικά περιεκτικός, είναι πολιτειακά ασταθής και κοσμοθεωρητικά συγκεχυμένος.
Ο Νταβούτογλου, σε αντίθεση με πολλούς δυτικούς ιστορικούς, έχοντας βαθιά ιστορική θέαση της Ανατολής, συνεχώς κάνει μνεία στην αποικιοκρατία και με περισσή πονηριά παρακάμπτει τον οθωμανικό δεσποτισμό, εμμέσως πλην σαφώς εμφανίζοντας την Οθωμανική Αυτοκρατορία ως ένα περίπου αγαθοεργό συμπολιτειακό κοσμοσύστημα (η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν ήταν έτσι). Επίσης, αν και ο Νταβούτογλου ειρωνεύεται τον μοντερνισμό έξυπνα, αν όχι αδίστακτα, χρησιμοποιεί τα ιστοριογραφικά εργαλεία που ο ίδιος ο μοντερνισμός καθιέρωσε: Από τις απαρχές των Νέων Χρόνων μέχρι τους συγκαιρινούς αποδομιστές ιστοριογράφους, «ιστορία» σημαίνει αλματώδεις ιστορικές ερμηνείες, φανταστικά ή μυθικά στοιχεία και πολιτικές εκλογικεύσεις που υπηρετούν τις αποικιοκρατικές, ηγεμονικές και κρατικές πολιτικές. Οι μοντερνιστές, δηλαδή οι φιλελεύθεροι, οι φασίστες και οι κομμουνιστές είναι οι τελευταίοι που μπορούν να εκπλαγούν από τις ιστορικές πονηριές του Νταβούτογλου. Οι έχοντες απορίες ας εγκύψουν στον δεύτερο τόμο του «Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού» του Παναγιώτη Κονδύλη για να δουν ότι η παραποίηση της Ιστορίας είναι θλιβερό προνόμιο των μοντερνιστών ιστοριογράφων. Το ότι ο Νταβούτογλου ακολουθεί την ίδια πεπατημένη είναι μια επιστημονική πονηριά που λειτουργεί αμφίπλευρα. Έργο των ελλήνων επιστημόνων είναι να τον ελέγξουν επιστημονικά και όχι να φωνασκούν σπασμωδικά και νευρικά.
Αυτοί οι συλλογισμοί απαιτείται να ιδωθούν διασταλτικά και συγκριτικά. Πνιγμένοι μέσα στον γιγαντιαίο πνευματικό σκουπιδότοπο του μοντερνισμού που στήριξε τη νοηματοδότηση της πολιτικής με όρους ισχύος και την αφαίρεση των πνευματικών από τη δημόσια σφαίρα των ανθρώπων, οι δυτικοί αναλυτές αλλά και μεγάλα τμήματα των δυτικών κοινωνιών αδυνατούν να δουν την ουσιαστική ειδοποιό διαφορά της μεταψυχροπολεμικής εποχής. Το γεγονός δηλαδή ότι η εποχή του μοντερνισμού, όπου πρυτάνευσαν τα κάθε είδους ιδεολογικής έμπνευσης κοσμοϊστορικά σχέδια του διεθνιστικού φιλελευθερισμού, του φασισμού και του κομμουνισμού, έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Κατά τη διάρκεια αυτής της μακραίωνης και θυελλώδους εποχής παρέκαμψαν τον παράγοντα Άνθρωπος, πρόταξαν ιδεολογικά δόγματα με σκοπό να διαμορφώσουν την κρατική ανθρωπολογία (αντί το αντίστροφο, που είναι το Πολιτικά φυσιολογικό) και επέφεραν ανθρώπινες καταστροφές που δεν έχουν ακόμη υπολογιστεί με ακρίβεια.
Ομογενοποίησαν βίαια και σε ρατσιστική βάση την Ευρώπη των δουλοπάροικων και εκτέλεσαν μια από τις μεγαλύτερες γενοκτονίες όλων των εποχών. Συνάμα εκτέλεσαν τη μεγαλύτερη εδαφική επέκταση στη Βόρειο Αμερική. Το ποικίλων δεσποτικών βαθμίδων δεσποτικό σύστημα της έμμεσης αντιπροσώπευσης, εξάλλου, αποτέλεσε δημοκρατική μεταμφίεση απείρου κάλλους ρατσιστικών εκλογικεύσεων οι οποίες οδήγησαν στην αποικιοκρατία, στην καταλήστευση του πλανήτη, στο ύστερο ηγεμονικό πλιάτσικο των πλουτοπαραγωγικών πόρων και στην άνευ ιστορικού προηγουμένου παρατεταμένη αποσταθεροποίηση ολόκληρου του πλανήτη. Η εικόνα του μοντερνισμού συμπληρώνεται αν αναφέρουμε το γεγονός ότι η Δύση, άλλοτε συγκρουόμενη και άλλοτε συμμαχώντας με τα άλλα δύο τέκνα της τρίδυμης τεκνοποίησης του υλιστικού μοντερνισμού, δηλαδή τον ναζισμό και τον κομμουνισμό, επιδόθηκε επί έναν αιώνα σε μια πρωτοφανή και άνευ πολιτικού σκοπού ηγεμονομαχία, η εκπνοή της οποίας συμβολίζεται με την πτώση του Τείχους του Βερολίνου.
Βέβαια, λόγω προπαγανδιστικών δομών που ακόμη υπάρχουν και λόγω κεκτημένης ταχύτητας των ιδεολογικοπολιτικών εκπαιδευτηρίων που υπηρετούν άλλοτε τη μια και άλλοτε την άλλη ηγεμονική αξίωση ισχύος, η σύγκρουση των μεγάλων δυνάμεων προβλέπεται να συνεχιστεί τις επερχόμενες δεκαετίες του 21ου αιώνα. Η τουρκική πολιτική ηγεσία φαίνεται ότι έχει ξεκάθαρα καταλάβει αυτό το γεγονός. Έτσι, απροσχημάτιστα, αντί να αναλωθεί σε κενού περιεχομένου αναλύσεις περί μιας επερχόμενης δήθεν πολιτικά ενοποιητικής παγκοσμιοποίησης, αποφάσισε να επιδιώξει την εκπλήρωση των σκοπών της με μαχητικό τρόπο και με τις προϋποθέσεις που θέτει η συνεχιζόμενη ηγεμονική διαμάχη.
Θεωρώ κύριο στοιχείο των πολιτικών στοχασμών του Νταβούτογλου το γεγονός ότι διέγνωσε επακριβώς αμφότερα τα πολιτικά χαρακτηριστικά του επερχόμενου διεθνούς γίγνεσθαι: Από τη μια πλευρά είναι η ηγεμονική διαπάλη που συνεχίζεται. Από την άλλη είναι το δυσδιάκριτο στους δυτικούς αλλά πασίδηλο στους παρατηρητικούς αναλυτές γεγονός ότι για πρώτη φορά μετά τον 15ο αιώνα ο Άνθρωπος επανακάμπτει στην Πολιτική επιχειρώντας να τη διαμορφώσει σύμφωνα με την κατά κράτος και κατά περιφέρεια υποκείμενη ανθρωπολογία. Ο Νταβούτογλου, μάλιστα, φαίνεται να έχει πλήρη επίγνωση του γεγονότος ότι ενώ αυτό είναι το σημαντικότερο φυσιογνωμικό χαρακτηριστικό του κόσμου σήμερα υπάρχουν νέες ανθρωπολογικές συνθήκες και κυρίως ένα γιγαντιαίας σημασίας ιστορικό γεγονός: Ο αρχαίος κόσμος, τον οποίο διαδέχθηκαν οι Ρωμαίοι και στη συνέχεια ο κόσμος της Βυζαντινής Οικουμένης, έχει σε πολύ μεγάλο βαθμό εξισλαμιστεί. Ελάχιστοι στη Δύση έχουν επίγνωση, με πολιτικά άξιο τρόπο, της σημασίας αυτού του νέου ιστορικού στοιχείου. Του Νταβούτογλου πάντως όχι μόνο δεν του διαφεύγει, αλλά διαποτίζει την ανάλυσή του, καθώς συχνά παρατηρεί ειρωνικά ότι και στον δυτικό κόσμο οι ισλαμικοί πυρήνες δεν είναι πολιτικά αμελητέοι, αλλά αντίθετα πολιτικά (για τον νεοοθωμανισμό) αξιοποιήσιμοι.
Όντως, αφήνοντας κατά μέρος τους συναισθηματισμούς, είναι ζήτημα στοιχειώδους ορθολογισμού να τονιστούν η ειδοποιός διαφορά και οι πολιτικές προεκτάσεις της επανάκαμψης του Ανθρώπου στην Πολιτική. Είναι το νέο δυναμικό στοιχείο των ενδοκρατικών και διακρατικών σχέσεων και καμία πολιτικά άξια λόγου ανάλυση των διεθνών σχέσεων δεν μπορεί να το αγνοήσει. Η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων, και κυρίως των ανατολικών κοινωνιών (κατά το πλείστον σήμερα μουσουλμανικών πλην Κίνας και Ινδικής Χερσονήσου), αλλά και του ρωσικού έθνους που αναβιώνει, χωρίς να εξαιρούνται και οι κοινωνίες στη Μέκκα των υλιστικών κρατών της Δύσης οι οποίες αναζητούν μια ανθρωπολογικά πιο περιεκτική Πολιτική, αξιώνει ρόλο εντολοδόχου. Δεν μιλάμε, ασφαλώς, για μαγικές αλλαγές ή για ευθύγραμμες πολιτικές εξελίξεις που αλλάζουν τον κόσμο από τη μια μέρα στην άλλη. Μιλάμε για τα μεγάλα ρεύματα της Ιστορίας που συμπλέκονται με τα μικρά, δημιουργώντας κύματα που διώχνουν τον υλιστικό κόσμο και που φέρνουν πίσω έναν ανθρωπολογικά μεστό κόσμο, που έρχεται σε Ανατολή και Δύση, Βορρά και Νότο. Όπως εύστοχα παρατηρεί ο Νταβούτογλου, σε αυτόν τον κόσμο που έρχεται κάποιοι θα γράψουν Ιστορία και κάποιοι άλλοι απλώς θα τη διαβάζουν. Η σύγκρουση των δύο κόσμων, του υλιστικού που φεύγει και του ανθρωπολογικά μεστού που έρχεται, θα είναι αναπόδραστα θυελλώδης.
Η Τουρκία επέλεξε να εισέλθει στη δίνη που δημιουργείται. Κανείς δεν μπορεί να υποτιμήσει πλέον -και αν θίγεται θα είναι γι' αυτόν εξοντωτικό- την επικοινωνιακή απήχηση των κινήσεων της τουρκικής πολιτικής ηγεσίας μέσα στον απέραντο και αστάθμητο μουσουλμανικό κόσμο. Ούτε βέβαια και μπορεί να υποτιμήσει το τι μπορεί να σκέφτεται και να σχεδιάζει ως αντίδραση το πανίσχυρο ισραηλινό λόμπι και το πανίσχυρο εβραϊκό κίνημα. Η διεθνής πολιτική όμως, αμφίπλευρα, επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις και απαιτείται να μην προδικάζει κανείς το παραμικρό. Η διεθνής πολιτική θα κινηθεί δυναμικά όσο ποτέ άλλοτε και με νέα δεδομένα. Οι ακαδημαϊκοί περιγράφουν και ερμηνεύουν. Οι κοινωνίες και οι πολιτικοί επιλέγουν, αποφασίζουν και εφαρμόζουν. Ο Νταβούτογλου στην Τουρκία, πλέον, παίζει αμφότερους τους ρόλους. Στην Ελλάδα απουσιάζουν παίκτες αμφότερων των ρόλων, και οι λόγοι δεν είναι του παρόντος να εξηγηθούν.
Ο Νταβούτογλου, πιο πρακτικά, αιτιολογεί την κοσμοϊστορική του θέαση και τη στρατηγική που εισηγείται ως αναγκαιότητα που επιτάσσεται από την κοινωνική διαφοροποίηση του τουρκικού εθνοκράτους, το οποίο θέλει να εντάξει σε ένα ευρύτερο πολιτικό κοσμοσύστημα για να το συγκρατήσει. Την αιτιολογεί επίσης και ως αναγκαιότητα συγκρότησης ενός ισλαμικού περιφερισμού αντίστοιχου με άλλους αναδυόμενους στην Ευρώπη, στην Άπω Ανατολή και στην Αμερική. Ο Νταβούτογλου, σε αντίθεση με την κυρίαρχη άποψη στην Ελλάδα, φαίνεται να είναι αποφασισμένος να λειτουργήσει με όρους ηγεμονικής διαπάλης. Για να το πούμε διαφορετικά, ηγεμονικό κράτος πάει να γίνει και έχει πλήρη επίγνωση του τι σημαίνει αυτό και του πώς συμπεριφέρεται ένα ηγεμονικό κράτος. Απερίφραστα και εισερχόμενος στην αρένα της ηγεμονικής διαπάλης, θα συμπεριφέρεται ως ηγεμονιστής, και αξιώσεις ισχύος θα διέπουν τη νεοοθωμανική στρατηγική: «Όποιος σταθεί μπροστά στους ηγεμονικούς υπολογισμούς της Τουρκίας», γράφει, «πρέπει να δεχθεί σκληρό κτύπημα».
Για να ανέβει τα σκαλοπάτια ισχύος, λειτουργεί ως μοντερνιστής, μιλώντας για σφαίρες επιρροής, ζωτικό στρατηγικό χώρο κ.λπ., και επιδέξια εντάσσει όλα αυτά και πολλά άλλα στην εκπλήρωση του νεοοθωμανικού οράματος, το οποίο επιχειρεί να καταστήσει περιεκτικό με ένα αντίστοιχο πανισλαμικό όραμα. Διαπράττουν φρικτό λάθος όσοι ταυτίσουν αυτήν την κοσμοθεωρία και αυτό το στρατηγικό σχέδιο με τα ιδεολογικά κοσμοϊστορικά σχέδια της μοντερνιστικής περιόδου, δηλαδή των διεθνιστών φιλελευθέρων, των ναζιστών και των κομμουνιστών. Με ιδιοφυή δεξιοτεχνία, ο Νταβούτογλου προτάσσει αυτόν τον ανθρωπολογικά μεστό κόσμο τού ενάμισι σχεδόν δισεκατομμυρίου ανθρώπων και παίζει κυριολεκτικά με τη φωτιά όταν τον καλεί να συγκροτηθεί πολιτικά και να διευρυνθεί συμπολιτειακά.
Ακόμη πιο επιδέξια ανατιμά το τουρκικό εθνοκράτος και την ισχύ που διαθέτει και πρόθυμα το προσφέρει στον μουσουλμανικό κόσμο ως έναν δήθεν περίπου ανιδιοτελή άξονα ενός νέου περιφερισμού. Περιφερισμός ο οποίος, ισχυρίζεται, θα είναι επωφελής για όλους. Η πειστικότητά του, μερικώς τουλάχιστον, καταδεικνύεται από τα προαναφερθέντα γεγονότα, τα οποίαν αν και στην αφετηρία του νεοοθωμανικού εγχειρήματος, δεν πρέπει να υποτιμώνται. Κυρίως δεν πρέπει να υποτιμάται η δυναμική που θα μπορούσαν να αναπτύξουν και η δεξιοτεχνία της τουρκικής πολιτικής ηγεσίας να τα διαχειριστεί.
Το πνευματικό αδιέξοδο όσων προσπάθησαν να ερμηνεύσουν το φαινόμενο Νταβούτογλου γίνεται νομίζω σαφές: Το ερμηνεύουν με ιδεολογικούς όρους που προτάσσουν την ισχύ και το ιδεολογικό δόγμα στον Άνθρωπο, ενώ ο Νταβούτογλου όντας προνεωτερικός πράττει το ακριβώς αντίθετο. Ταυτόχρονα, όπως είπαμε, επιδέξια και αδίστακτα λειτουργεί με τους κυρίαρχους ηγεμονικούς όρους της διεθνούς διαπάλης. Συναφώς, δεν είναι διόλου τυχαία η συστηματική οικειοποίηση, είναι αλήθεια απύθμενα εκλογικευτική και αλματώδης, όλης της ιστορικής διαδρομής των ανατολικών κοινωνιών. Η πιο πονηρή βέβαια αναλυτική προσέγγιση έγκειται αφενός στην παράκαμψη του δεσποτικού ρόλου των Οθωμανών και αφετέρου στην αυθαίρετη οικειοποίηση όλου του ιστορικού γίγνεσθαι, του οποίου, όπως ρητά λέει, οι Οθωμανοί με τον έναν ή άλλον τρόπο είναι δήθεν οι μοναδικοί και αδιαμφισβήτητοι κληρονόμοι. Κληρονομιά που τώρα, μάλιστα, απλόχερα την προσφέρει σε όλο τον ισλαμικό κόσμο, αν όχι σε όλη την ανθρωπότητα.
Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο η Ελλάδα βρίσκεται στις συμπληγάδες που δημιουργεί η τουρκική στρατηγική. Απειλείται και κινδυνεύει και ο καθείς εύκολα το βλέπει διαβάζοντας τα σχετικά κεφάλαια περί Ελλάδας, Βαλκανίων και Κύπρου του βιβλίου «Στρατηγικό βάθος». Οι Έλληνες κινδυνεύουν πολλαπλά: Ακόμη και αν οι Ερντογάν και Νταβούτογλου φύγουν από την εξουσία και έλθουν κάποιοι άλλοι, οι ιδέες που διατυπώνονται στο «Στρατηγικό βάθος» είναι γνωστό ότι από καιρό κερδίζουν διαρκώς έδαφος στην Τουρκία. Ο Νταβούτογλου απλώς τις αποκρυστάλλωσε στην ύστερη ολιστική εκδοχή τους.
Αφήνοντας κατά μέρος την πασίδηλη οικονομική συντριβή του νεοελληνικού κράτους που επιτέλεσαν τα ελληνικά τρωκτικά της έμμεσης αντιπροσώπευσης της τελευταίες δεκαετίες, το πρόβλημα είναι κυρίως πνευματικό. Ήδη τα πρώτα σχόλια για το βιβλίο του Νταβούτογλου το καταμαρτυρούν. Αριστεροί πατριώτες, αριστεροί διεθνιστές, δεξιοί κατευναστές, δεξιοί εθνικιστές και οι αναρίθμητες ενδιάμεσες αποχρώσεις τους δημιουργούν έναν πανικόβλητο κυκεώνα ασυνάρτητων και αντιθετικών ερμηνειών. Η πνευματική ισοπέδωση της Ελλάδας που από καιρό προκάλεσε η ιδεολογική ερμηνεία των πραγμάτων, είχε αποτέλεσμα να στερηθούν οι Έλληνες δυνατότητες να ερμηνεύσουν τον κόσμο με κλασικούς όρους, αντλώντας από τη δική τους παράδοση, που αρχίζει πριν από τα κλασικά χρόνια και φθάνει, βασικά, μέχρι το 1922. Πολιτική κληρονομιά που ποτέ δεν εξέλιπε, γιατί είναι οικουμενική και ανά πάσα στιγμή αξιοποιήσιμη. Έτσι στις πρώτες αντιδράσεις μετά τη δημοσίευση του «Στρατηγικού βάθους» οι προτροπές των λίγων να μελετήσουμε ψύχραιμα και ορθολογιστικά την πορεία της Τουρκίας επισκιάστηκαν από άναρθρες ιδεολογικές κραυγές μυωπικών αναλύσεων όσων στο παρελθόν πνίγηκαν πνευματικά στους φιλελευθερισμούς, στους κομμουνισμούς και στους φασισμούς. Ας μην ξεχνούμε και κάποιους κατεργάρηδες που σιωπούν ακόμη, αλλά λογικά σύντομα θα εκδηλωθούν υπερνταβουτόγλεια ή τυχοδιωκτικά αντινταβουτόγλεια, εξυμνώντας το στρατοκρατικό καθεστώς. Είναι εκείνοι οι ειδικοί της αποδομητικής ιστορικής ανεκδοτολογίας, οι οποίοι προηγήθηκαν κατά πολύ του Νταβούτογλου στη δικαιολόγηση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ως περίπου αγαθοεργού, δήθεν, συμπολιτείας. Είναι επίσης εκείνοι οι διεθνικοί πλιατσικολόγοι οι οποίοι επί μία δεκαετία δούλευαν εντατικά για να σπρώξουν την Ελλάδα στον κατευνασμό, παραπληροφορώντας την ελληνική κοινωνία και την ελληνική πολιτική ηγεσία για το τι ακριβώς είναι και το τι ακριβώς κάνει η ομάδα Ερντογάν / Νταβούτογλου. Μόλις τώρα, νομίζω, αρχίζουν τα δύσκολα και το «Στρατηγικό βάθος» του Νταβούτογλου είναι μια ευκαιρία για νέα συζήτηση. Διεθνολογικά μεστές αναλύσεις Ελλήνων προκάλεσαν χιλιάδες πυρά και επιστημονική δολοφονία των συγγραφέων.
Είμαι πραγματικά περίεργος, έτσι μάλλον από γούστο, όπως θα έλεγε κι ο Κονδύλης, τι θα προκαλέσει ο Νταβούτογλου με την αμφιλεγόμενη αλλά πολύ ενδιαφέρουσα ανάλυσή του.

20/06/2010
ΠΑΡΟΝ.gr

Ετικέτες

24 Ιουνίου 2010

Η Τουρκία έχει ρόλο και ευθύνη για επίλυση του Κυπριακού | Έντυπη Έκδοση | Έντυπη Έκδοση Ελευθεροτυπίας

Η Τουρκία έχει ρόλο και ευθύνη για επίλυση του Κυπριακού | Έντυπη Έκδοση | Έντυπη Έκδοση Ελευθεροτυπίας

22 Ιουνίου 2010

Α. Νταβούτογλου: «Το στρατηγικό βάθος» μιάς μεγαλοιδεατικής παράκρουσης

Α. Νταβούτογλου: «Το στρατηγικό βάθος» μιάς μεγαλοιδεατικής παράκρουσης
Συγγραφέας antibaro
Ημερομηνία ανάρτησης 13.06.2010 - 14:19

Την προπερασμένη Παρασκευή [4/6/2010] στην εκποπμή «Ανιχνεύσεις» της ΕΤ3, [1]τρείς Έλληνες καθηγητές συζήτησαν το νεοεκδοθέν βιβλίο του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου «Το στρατηγικό βάθος».

Από τη συζήτηση «προέκυψε»ότι το βιβλίο αυτό διακρίνεται από αναλυτικό βάθος, ατράνταχτη επιχειρηματολογία και πολιτικό αισθητήριο πρώτου μεγέθους.

Είναι έτσι τα πράγματα οπότε θα έχουμε να κάνουμε με ένα έργο μεγάλης επιστημονικής και πολιτικής εμβέλειας ή όχι;.Πρώτο ερώτημα. Και ένα δεύτερο: Σε τι αποσκοπεί και τι υποκρύπτει η συγγραφή του;;;;

***

Θα προχωρήσω στην επί της ουσίας ανάλυση του βιβλίου αυτού και δεν θα υπεισέλθω στο διάχυτο φοβικό και ηττοπαθές κλίμα, που επικράτησε στη διάρκεια αυτής της συζήτησης.

Ο καθένας , που αξιώνει μία θέση ως διαμορφωτής της κοινής γνώμης πρέπει κάθε φορά, που λέει κάτι να αναλογίζεται την ευθύνη του απέναντι στο λαό, που τον γέννησε αντί να ηδονίζεται αυτάρεσκα με τους χρησμούς και τους φραστικούς πομφόλυγες που εκπέμπει.

***

Πρώτη και καίρια παρατήρηση, που πρέπει να γίνει και δεν την έκαναν οι συνομιλητές της προπερασμένης Παρασκευής είναι ότι η συνολική σύλληψη και ο τρόπος προσέγγισης του βιβλίου του Νταβούτογλου δεν είναι ούτε νέα, ούτε πρωτότυπη. Αποτελεί κακέκτυπο του υποδείγματος των γνωστών βιβλίων του Μπρεζινσκυ και του Χαντιγκτον γιά να αναφερθούμε στα σημαντικότερα.

Δεύτερη παρατήρηση, το βιβλίο του Νταβούτογλου χαρακτηρίζεται από μία άναρχη παρουσίαση σκέψεων και «αποδεικτικού» υλικού και είναι φλύαρο και ανακυκλούμενο. Λίθοι και πλίνθοι και κέραμοι ατάκτως ερριμένοι και η εικόνα ενός σκύλου που κυνηγάει την ουρά του.

Αλλά ας τα παραβλέψουμε αυτά ως «δευτερεύοντα» και ας προχωρήσουμε στα πρωτεύοντα.

Ο Νταβούτογλου διαστρέφει συστηματικά την ιστορία είτε παρερμηνεύοντάς την είτε με ηθελημένες παραλείψεις κρισίμων στοιχείων.

Ότι δεν μας συμφέρει απλά δεν το αναφέρουμε ή το φωτίζουμε μονόπλευρα καλλωπίζοντάς την εικόνα του. Η Ιστορία , όμως δεν διορθώνεται με τη χρήση κολλογόνων ουσιών και ψιμυθίων.

Σε δύο κρίσιμα κεφάλαια [2ο και 3ο] μας λέει,μεταξύ άλλων, ο κ. Νταβούτογλου τα εξής ανήκουστα.

- Η Οθωμανική Αυτοκρατορία σε αντίθεση με τη Δύση δεν είχε αποικίες, ούτε αποικιοκρατική αντίληψη..

Τι να τις κάνει τις αποικίες όταν είχε σε καθεστώς δουλείας δεκάδες λαούς , που μέσω ενός στυγνού φορολογικού συστήματος τους απομυζούσε μέχρι το κόκκαλο;;;

- Η Οθωμανική Τουρκία είχε μια ιδιαίτερη πολιτική κουλτούρα, που έχει και η σημερινή Τουρκία. Μια κουλτούρα ανοχής, κοσμοπολιτισμού και σύνθεσης σε τρόπο ώστε να υπάρχει ένα υπόβαθρο ισότητας για όλους τους λαούς, που την συνέθεταν….

Ούτε κουβέντα για τη λέξη «ραγιάς» που αφορούσε σε όλους τους μη Οθωμανούς υπηκόους της, κουβέντα για την αδιάκοπη αλυσσίδα σφαγών των υποτεταγμένων πληθυσμών, κουβέντα για το παιδομάζωμα, κουβέντα για το θεάρεστο έργο της «Ένωσης και Πρόοδος» με την εξολόθρευση των Αμενίων, Ποντίων και των άλλων Ελλήνων, των Ασσυρίων κ.ο.κ, ούτε φυσικά τη σημερινή διά μαχαίρας αντιμετώπιση του κουρδικού και του αλεβικού ζητήματος.

- Οι Οθωμανοί «εγκατέλειψαν» τη Βόρειο Αφρική, τη Μέση Ανατολή, το Νότιο Καύκασο και τα Βαλκάνια [μέγα λάθος μας λέει ο Νταβούτογλου]…..

«Εγκατέλειψαν» ή εξεδιώχθησαν;;;[πόσο ,αλήθεια, μας θυμίζει αυτό τον ρεπούσιο «συνωστισμό¨στη Σμύρνη»].Σαν να μην υπήρξαν οι αλεπάλληλες συντριπτικές ήττες των Οθωμανών από τους Ρώσους, η Ελληνική Επανάσταση, το Ναυαρίνο, ο Λώρενς της Αραβίας και ο ξεσηκωμός των Αράβων. Όλα εξαφανίζονται στο «μεγαλείο» του νεοοθωμανικού οράματος…

- Ο Οθωμανικός πολιτισμός , ανεξάρτητα από την όποια συρρίκνωσή της Αυτοκρατορίας δεν είναι μόνον πολιτικός , αλλά ένας ευρύτατος πολιτισμός που γεφυρώνει το χριστιανικό με το μουσουλμανικό, το δυτικοευρωπαικό με το ασιατικό «βάθος»[;;;][τα ερωτηματικα δικά μας]…..

Πρόκειται περί αμάθειας ή περί θράσους;;;;

Ποία είναι στην πραγματικότητα τα αυτόχθονα στοιχεία του οθωμανικού πολιτισμού;;;στις εικαστκές τέχνες, τα γράμματα , τη μουσική, την αρχιτεκτονική κ.ο.κ ;;Στο σύνολό του ο οθωμανικός πολιτισμός είναι επιγονικός, χωρίς να είναι συνθετικός’ αραβικός, περσικός, και ελληνικός ακόμα και χριστιανικές καταβολές με ελάχιστα στοιχεία πρωτοτυπίας συγκροτούν το ετερόκλητο μίγμα, που ο Νταβούτογλου ονομάζει «οθωμανικό πολιτισμό»

***

Οι Οθωμανοί Τούρκοι [Οσμανλήδες] ξεκίνησαν ως ορδή και έγιναν λαός με βίαιους εξισλαμισμούς τεράστιας κλίμακας. Ορθά λοιπόν ο Νταβούτογλου τοποθετεί τη θρησκεία ως παράμετρο εθνικής συνοχής. Όμως δεν μας εξηγεί γιατί αυτή η συνοχή δεν λειτουργεί απέναντι και σε σχέση με τους Κουρδους που είναι μουσουλμάνοι. Πού «μπάζει»εδώ και για ποίους λόγους το οθωμανικό όραμα;;;;

Αφήνει να εννοηθεί ο συγγραφέας ότι η Οθωμανική Αυτοκρατορία έδωσε ένα υπέρτερο τρόπο διοίκησης και οργάνωσης του κράτους. Αγνοεί λοιπόν ότι οι Σελτζούκοι Τούρκοι πολύ πριν εμφανισθούν οι Οθωμανοί στο προσκήνιο αναγνώριζαν σε όλη τη γραμμή το διοικητικό, πολιτικό και πολιτιστικό προβάδισμα του Βυζαντίου, το οποίο ήθελαν όχι να καθυποτάξουν , αλλά να υποκαταστήσουν;;

Σεβάστηκε η Οθωμανική Αυτοκρατορία τις ξένες θρησκείες, βασικά τον Εβραϊσμό και τον Χριστιανισμό. Ναι , διότι αν δεν το έκανε θα είχε να αντιμετωπίσει μία συνεχή επαναστατική διέγερση των αλλοθρήσκων πληθυσμών. Όμως από το άλλο μέρος αποκεφάλισε μεθοδικά τις όποιες πολιτικές ηγεσίες των κατακτημένων λαών, ακόμη και εκείνες που επρόσκειντο στο «τουρκικόν σαρίκιον»[παράδειγμα ο Νοταράς και οι συν αυτώ].

Χρησιμοποίησε χριστιανούς- κυρίως Έλληνες- η Οθωμανική Αυτοκρατορίαως ανωτάτους αξιωματούχους της Πύλης με κορυφαίο παράδειγμα τους Μεγαλους Δραγουμάνους[Υπουργους Εξωτερικών].Ναι , αλλά αυτοί ακολουθούσαν σε όλη τη γραμμή πλεύσης τις εντολές του Σουλτάνου και λόγω θρησκείας , μορφώσεως και γλώσσας [ελληνικής , που ήταν η lingua franca-κοινή γλώσσα- της Αυτοκρατορίας] είχαν την καλλίτερη δυνατή πρόσβαση και ικανότητα χειρισμού προς τους δυτικούς και τους Ρώσους. Το περίφημο «χωνευτήρι λαών και πολιτισμών του κ. Νταβούτογλου ήταν, επομένως, από κάθε άποψη επίπλαστο και ψευδεπίγραφο.

***

Το όραμα Νταβούτογλου χρησιμοποιώντας αυτά τα ανύπαρκτα δεδομένα βάσης είναι να ανασυσταθεί η Οθωμανική Αυτοκρατορία ως μία ανατολική πολυεπίπεδη υπερδύναμη , που στηριγμένη στο πολιτικο-στρατιωτικό της βάρος και την οικονομικο-βιομηχανική της ισχύ θα επιτύχει «ειρηνικά» με μια σειρά από «διεισδύσεις» να γίνει

πρώτον, ο βασικός συντελεστής των γεωπολιτικών εξελίξεων στη Μέση Ανατολή, την Πρόσω Ασία και τα Βαλκάνια,

δεύτερον, ο κύριος παράγων , που θα γαληνεύσει και θα καθοδηγήσει τους Άραβες και θα βάλει το Ισραήλ στη θέση του,

τρίτον, ο μεγάλος γεφυροποιός μεταξύ του ΝΑΤΟ και των Δυτικών από το ένα μέρος και των παραδοσιακών αντιπάλων τους [Συρία, Ιραν και όλου του κατά τον Μπους, «άξονα του κακού»],

τέταρτον, η δύναμη εκείνη που στηριγμένη στις οθωμανικές πρώην σοβιετικές δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας, της επαναστατικές δυνάμεις της Τσετσενίας και τη «βελούδινη» Γεωργία θα συμβάλει αποφασιστικά στη συγκράτηση του ρωσικού επεκτατισμού,

πέμπτον, η μεγάλη εκείνη χώρα από την οποία υποχρεωτικά θα περνάνε οι κύριοι αγωγοί ανεφοδιασμού της Ευρώπης με ενεργειακά καύσιμα [πετρέλαιο, φυσικό αέριο]

***

Η λογική του βιβλίου του Νταβούτογλου έχει πολλές ομοιότητες με εκείνη του «Ο Αγών μου ‘ του Χιτλερ. Αρκεί στη θέση του «πανγερμανισμός» να μπεί η λέξη «παντουρκισμός», στη θέση της «άριας φυλής» η θέση «τουρκική φυλή» στη θέση του «ζωτικού , γερμανικού, χώρου», το «ευρύτερος οθωμανικός χώρος».Με μία διαφορά θα μπορούσε να πεί κάποιος «καλόπιστος»: Ο Νταβούτογλου θέλει την πραγμάτωση του νεοοθωμανικού οράματος να γίνει με «διειεσδύσεις» και χρησιμοποίηση των τουρκικών πυρήνων, που έχει αφήσει πίσω της η παλαιά Οθωμανική Αυτοκρατορία, όχι διά των όπλων.

Οι πυρήνες αυτοί ως εφαλτήρια μιάς νέας εξόμησης, που θα υπονομεύσουν εκ των έσω τα όσα δημιούργησαν οι ρωσικες επελάσεις, οι βαλκανικοί πόλεμοι, οι συνθήκες τύπου Σεβρων και Λωζάνης.Οι τουρκικοι μειονοτικοι πληθυσμοί, επομένως ως «πεμπτη φάλαγγα» που πολλά μας θυμίζει από την αλήστου μνήμης χιτλερική Γερμανία.

Όμως και αν ο τρόπος αυτός δεν αποδόσει υπάρχει πάντοτε η δύναμη των όπλων μας υπενθυμίζει ο κ. Νταβούτογλου, που δεν πρέπει να διστάσουμε να χρησιμοποιήσουμε. Εναντίον ποιών και με ποίο στόχο; Η απάντηση δίνεται έμμεσα: τα μεγάλα εμπόδια για την πραγμάτωση του νεοοθωμανικού οράματος είναι η απουσία τουρκικού ελέγχου στο Αιγαίο και η Κυπρος.Όπερ έδει δειξαι….

Και μονον γι αυτόν τον σαφή υπαινιγμό ο Νταβούτογλου δεν θα έπρεπε να γίνει δεκτός στην Ελλάδα.Αλλά τι μπορεί να περιμένει κανείς από τους καραγκιοζοπαίκτες της πολιτικής στη χώρα μας , που πέραν των πολιτικά ηλίθιων και άκαιρων επιλογών τους αναφορικά με την Τουρκία δεν δίστασαν να χαρακτηρίσουν τον τουρκικό πηλινο γίγαντα «εκτη υπερδύναμη» στον κόσμο και άλλες αρλούμπες.

Μήπως όμως είναι η Τουρκία πράγματι τόσο ισχυρή όσο θέλει να μας την εμφανίσει ο κ. Νταβούογλου; Αντί απαντήσεως παραπέμπουμε στα όσα έγραψε με τίτλο «Μαθηματα από την Αρμενία» στον Φιλελεύθερο Λευκωσίας ο Μιχάλης Ιγνατίου στις 11/4/2010, που αποκαλύπτουν όχι μόνον τις αντιφατικότητες , αλλά και τη σαθρότητα της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής.

Επίσης οσα είπε ο Σ.Καλεντερίδης στην προαναφερθείσα εκπομπή της ΕΤ3 : Επιχειρείται εκτόνωση της ενδημούσας και σε βάθος εσωτερικής πολιτικής κρίσης με εξωτερικές μεγαλοστομίες και λεονταρισμούς , από τις κινήσεις της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής και τα ασυνάρητα περι νεοοθωμανικού οράματος του κ Νταβουλογλου.

***

Τι πετυχαίνει ο Νταβούτογλου εκτός του να εκφοβίσει ορισμένους , ούτως ή άλλως περιδεείς Έλληνες πολιτικούς και διανοουμένους…

Στην Καθημερινη της 14/5/2010 υπάρχει ένα δημοσίευμα με τίτλο «Κριτική εκ των έσω στο δόγμα Νταβούτογλου», που αναφέρεται στη σχιζοφρένεια, την αλαζονεία και την αναποτελεσματικότητα της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής από τουρκους πανεπιστημιακούς και καθηγητές πολιτικής επιστήμης.

«Τα εκατο ταξίδια στο εξωτερικό του Νταβούτογλου ως υπουργού οι πενήντα επισκέψεις ξένων ηγετων και αξιωματούχων στην Άγκυρα επικρίνονται δριμύτατα ως αδιεξοδική πορεία , που δεν οδηγει πουθενα»αναφέρει το δημοσίευμα, Πουθενα εκτός από την επίταση των εντάσεων και των αντιπαλοτήτων θα προσθεταμε εμείς.

Ο ίδιος ο πολιτικός της πράξης αναιρεί και διαψεύδει τον «θεωρητικό» Νταβούτογλου, που ισχυρίζεται ότι η προσέγγιση στο παγκόσμιο και ιδιαίτερα στο μεσανατολικό πολιτικό γίγνεσθαι και τα Βαλκάνια, δεν είναι συγκρουσιακή όπως εκείνη του Χαντιγκτον, αλλά ομαλοποιητική και ειρηνική..

***

Από το άλλο μέρος είναι προφανές ότι η δεινή εσωτερική κατάσταση της Τουρκίας δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί με μεγαλοιδεατικούς παροξυσμούς και φαντασιακές ονειρώξεις τύπου Νταβούτογλου.

Από το Ντιαρμπακιρ και κάτω ένας λαός είκοσι εκατομμυρίων, οι Κούρδοι, αξιώνουν δυναμικά τα δικαιώματά τους ενώ η διασταση μεταξύ κεμαλιστών και ισλαμιστών έχει πάρει σαφέστατα εμφυλιοπολεμικό χαρακτήρα .

Η Ελλάδα , επομένως κινδυνεύει από την Τουρκία μόνο στο βαθμό και διότι υπάρχουν στη χώρα μας αγοραίοι χρεοκόποι και μειοδότες, αλλά και ηττοπαθεις και περιδεείς , που μας οδήγησαν στη Μαδρίτη, το Ελσινκι και τα Ιμια. Ακατανόμαστοι , που ευαγγελίζονται «λύση» των Ελληνοτουρκικών διαφορών –όχι μόνον της υφαλοκριπίδος , αλλα και του εναερίου χώρου- με προσφυγή στο «ουδέτερο» δικαστήριο της Χάγης. Ακατανόμαστοι που μεθοδεύσαν συστηματικα την αντιμετώπιση του δημοσιονομικού προβλήματος της χώρας με προσφυγή στο ΔΝΤ. Αυτοί τελικά συνθέτουν μία πολύ μεγαλύτερη απειλη από εκείνη της Τουρκίας , γεγονός που , ευτυχώς, έχει αρχίσει να συνειδητοποιεί ο ελληνικός λαός.-

Καθηγητού Βασίλη Φίλια, πρώην Πρύτανη Παντείου Πανεπιστημίου.
Αθήνα 08 Ιουνίου 2010
[Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «ΤΟ ΠΑΡΟΝ» Της 13Ης Ιουνίου 2010, σελ. 8]
Τα άρθρα εκφράζουν μόνο τον συγγραφέα τους.
Αναδημοσίευση άρθρων του Αντίβαρου επιτρέπεται, αρκεί πάντα να παρατίθεται σύνδεσμος προς την αρχική πηγή.

Διεύθυνση: http://www.antibaro.gr/node/1663

Ετικέτες

Το Κουρδικό καίει τη στρατηγική του Ερντογάν

Τα λοίσθια πνέει η ειρηνευτική πρωτοβουλία του Τούρκου πρωθυπουργού. Εντονες διαφωνίες της κυβέρνησης με στρατό και αντιπολίτευση «E» 22/6

Η Τουρκία προσγειώνεται ανώμαλα στα εσωτερικά της προβλήματα, ύστερα από περίοδο έντονης εξωστρέφειας και διεθνών «θριάμβων» στο Ιράν και στη Γάζα. Το Κουρδικό αποδεικνύεται γόρδιος δεσμός ακόμη και για τον «μάγο» Νταβούτογλου, που βλέπει το «στρατηγικό βάθος» να... μεταφέρεται στο εσωτερικό της χώρας του.
Ο αποδεκατισμός Τούρκων στρατιωτών σε ενέδρες του ΡΚΚ (46 νεκροί τους δύο τελευταίους μήνες, οι 12 από τους οποίους το Σάββατο στην επαρχία Χάκαρι) κλόνισε το ηθικό της τουρκικής κοινής γνώμης και φώτισε την κρίση στρατηγικής της Αγκυρας. Χθες αναδύθηκαν έντονα οι διαφωνίες κυβέρνησης - στρατού και κυβέρνησης - αντιπολίτευσης, μαζί με την αγωνία των Τούρκων βιομηχάνων για το «πού πάει η χώρα».

Εξάλλου, η τυπική στήριξη των ΗΠΑ συνοδεύτηκε από κρυφά χαμόγελα του Ισραήλ, που (τουλάχιστον έως την κρίση της Γάζας) στήριζε αποφασιστικά τις επιχειρήσεις του τουρκικού στρατού, με πληροφορίες για τις θέσεις των ανταρτών και κατασκοπευτικά αεροσκάφη «Χερόν».
Χθες το επιτελείο ανακοίνωσε την ανάπτυξη κομάντος και ελικοπτέρων κατά μήκος των συνόρων με το Ιράκ, με ταυτόχρονο βομβαρδισμό στις επαρχίες Χάκαρι και Σιρνάκ. Το «τουρκικό Βιετνάμ», που σιγοβράζει από το 1984, ξαναπαίρνει φωτιά, ενώ η ειρηνευτική πρωτοβουλία Ερντογάν πνέει τα λοίσθια...
Την αποτυχία της εθνικής στρατηγικής στο Κουρδικό ομολόγησε εμμέσως και ο πρόεδρος Γκιουλ, ύστερα από έκτακτη διάσκεψη ασφαλείας με τη συμμετοχή του Ερντογάν, στρατιωτικών και αρχηγών της ΜΙΤ και άλλων υπηρεσιών ασφαλείας. Ο Γκιουλ εξήγγειλε αναθεώρηση των συστημάτων πληροφοριών και προσωπικού στις νοτιοανατολικές επαρχίες, στενότερη συνεργασία με ΗΠΑ και γειτονικές χώρες (δηλαδή Συρία, Ιράκ και Ιράν) και ψυχολογικές επιχειρήσεις ώστε να ανέβει το ηθικό του τουρκικού λαού.
Μπασμπούγ
Παράλληλα, ο αρχηγός του γενικού επιτελείου Ιλκέρ Μπασμπούγ (που έγινε στόχος επικρίσεων επειδή στέλνει... νεοσύλλεκτους αντί για... εμπειροπόλεμους φαντάρους να πολεμήσουν το ΡΚΚ) κάλεσε τους συμπατριώτες του να κάνουν «υπομονή στον μακροχρόνιο αγώνα για την εξάλειψη του ΡΚΚ».

Επέκρινε έμμεσα το πολιτικό άνοιγμα του Ερντογάν στους Κούρδους λέγοντας ότι «δεν αρκούν τα οικονομικά και κοινωνικο-πολιτι-σμικά μέτρα για να εξαλειφθεί η τρομοκρατία», ενώ διαβεβαίωσε πως η συνεργασία με ΗΠΑ και Ισραήλ συνεχίζεται κανονικά. Δεν παρέλειψε μάλιστα να... ευχαριστήσει τις ΗΠΑ για τη συνεισφορά τους στον τομέα των πληροφοριών.
Αίσθηση προκάλεσε η παρέμβαση της προέδρου του τουρκικού ΣΕΒ, Ουμίτ Μποϊνέρ: «Η τρομοκρατία ξαναμπήκε στην κορυφή της ατζέντας. Το κράτος που θέλει να λέγεται ανεπτυγμένο πρέπει να προστατεύει το δικαίωμα των πολιτών του στη ζωή» τόνισε αμφισβητώντας την αποτελεσματικότητα της ειρηνευτικής πρωτοβουλίας Ερντογάν.

Μπαχτσελί: Αποσχιστική φωτιά...
Κάθε κόμμα εκπέμπει στο δικό του μήκος κύματος. Ο εθνικιστής Ντεβλέτ Μπαχτσελί, αφού συναντήθηκε με τον Γκιουλ, κατηγόρησε τον πρωθυπουργό ότι «άναψε αποσχιστική φωτιά στη χώρα». Αντιθέτως, ο αντιπρόεδρος του κουρδικού Κόμματος Ειρήνης και Δημοκρατίας (BDP), Γκιουλτέν Κουσανάκ, επισήμανε στον πρόεδρο πως αν δεν δοθούν περισσότερα δικαιώματα στους Κούρδους, τότε «η απογοήτευσή τους θα φέρει κι άλλο πόνο στη χώρα και στον λαό της». Ο Αμερικανός πρέσβης Τζέμις Τζέφρι χαρακτήρισε το ΡΚΚ «κοινό εχθρό Τουρκίας και ΗΠΑ».
Γιάννης Παπαδάτος
ethnos-online

Ετικέτες

16 Ιουνίου 2010

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

ΑΠΟΦΑΣΗ
ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΚΑΤΑ ΤΟΥΡΚΙΑΣ
15.6.2010

Την επανεγγραφή του Ορφανοτροφείου της Πριγκήπου στο όνομα του Οικουμενικού Πατριαρχείου αποφάσισε σήμερα ομόφωνα το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στο Στρασβούργο, επιδικάζοντας μάλιστα στο Φανάρι 6.000 ευρώ για ηθική βλάβη και 20.000 ευρώ για δικαστική δαπάνη. Έτσι έκλεισε με πλήρη δικαίωση του Οικουμενικού Πατριαρχείου η αντιδικία που προκάλεσε η Τουρκία από το 1997, όταν, με διάφορες μεθοδεύσεις, επιχείρησε να απαλλοτριώσει -χωρίς αποζημίωση- ένα ιστορικό για τη Ρωμιοσύνη κτίριο και το οικόπεδό του, εκτάσεως 25 στρεμμάτων, στην κορυφή του ωραιότερου λόφου του καταπράσινου νησιού της Πριγκήπου. Είχε προηγηθεί στις 8 Ιουλίου 2008 η απόφαση του Δικαστηρίου του Στρασβούργου που καταδίκαζε, επίσης ομόφωνα, την Τουρκία για παράβαση των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων του Οικουμενικού Πατριαρχείου (άρθρο 1 πρώτου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ).

Νομικά, η σημερινή απόφαση έχει ιδιαίτερη σημασία γιατί, όπως σημειώνουν έγκυροι κύκλοι, για πρώτη φορά για ένα τόσο σημαντικό κτίριο και με ειδική αιτιολογία, το Δικαστήριο του Στρασβούργου διατάσσει την αυτούσια επιστροφή του διεκδικούμενου ακινήτου, χωρίς να παρέχει στο ηττημένο κράτος την εναλλακτική ευχέρεια να καταβάλει χρηματική αποζημίωση (restitutio in integrum).

Υπενθυμίζεται ότι το Ορφανοτροφείο της Πριγκήπου είχε επισκεφτεί τον περασμένο Δεκαπενταύγουστο, συνοδευόμενος από τον Οικουμενικό Πατριάρχη, ο πρωθυπουργός Ερντογάν. Έκτοτε, έχει κατ’επανάληψη δηλώσει ότι η Τουρκία θα συμμορφωθεί προς την απόφαση του Στρασβούργου, και θα επιστρέψει, χωρίς επιφυλάξεις, το Ορφανοτροφείο στο Πατριαρχείο.

Διευκρινίζεται ότι από πλευράς Πατριαρχείου την υπόθεση χειρίστηκε στο Στρασβούργο ελληνότουρκική υπερασπιστική ομάδα δικηγόρων από τους καθηγητές κκ. Ν. Κ. Αλιβιζάτο και Α. Sakmar και τον λέκτορα κ. Γ. Κτιστάκι.

Αθήνα, 15 Ιουνίου 2010

14 Ιουνίου 2010

Επιστολή στην Καθημερινή – Π. Ήφαιστος

Επιστολή στην Καθημερινή – Π. Ήφαιστος

 
Στην Καθημερινή δημοσιεύθηκαν δύο κείμενα για το βιβλίο του Αχμέτ Νταβούτογλου, Στρατηγικό βάθος, ένα από τον κ Γρηγοριάδη στέλεχος του ΕΛΙΑΜΕΠ και διδάσκοντα σε τουρκικό ίδρυμα στις 11.6.2010  και του Χρήστου Γιανναρά, στην εβδομαδιαία επιφυλλίδα της Κυριακής στις 13.6.2010.
Με τις παρατηρήσεις του Χρήστου Γιανναρά δεν διαφωνώ σε κατιτί αντίθετα τις βρίσκω πολύ εύστοχες όπως και τις πλείστες που μέχρι σήμερα γράφονται στον ελληνικό τύπο ή σε άλλα σχόλια στο διαδίκτυο. Υποθέτω ότι σύντομα θα ακολουθήσουν κριτικές του βιβλίου που αφορούν το αξιολογικό σκέλος και επιστημονικό σκέλος που αφορούν τις ιστορικοπολιτικές περιγραφές. Οι επισημάνσεις του Χρηστου Γιανναρά, πάντως, σωστά τονίζουν την άγνοιά μας για την Τουρκία, επισημαίνουν την διαφορά των πνευματικών βαθμίδων μεταξύ των στοχαστών των δύο κρατών και καλούν σε εγρήγορση πριν είναι πολύ αργά. Ορισμένα σημεία της άλλης επιφυλλίδας, όμως, εκπλήττουν. Ένας αναλυτής διεθνών σχέσεων στέκεται στην ουσία και όχι στην δημοφιλία του ενός ή του άλλου, ζήτημα το οποίο όπως και πολλά άλλα έρχονται και παρέρχονται. Εκπλήττει η πασίδηλη ήδη από την πρώτη παράγραφο προσπάθεια να υποβαθμιστεί η ανάλυση του Νταβούτογλου και να εμφανίσει ως περίπου υπερβολικούς όσους αναλύουν τον νέο-Οθωμανισμό. Μερικές προς το παρόν λογικές σκέψεις αρκούν.
Πρώτον, ο Νταβούτογλου είναι σήμερα Υπουργός Εξωτερικών και η υποβάθμισή του είναι τουλάχιστον πολιτικό σφάλμα. Η υποβάθμιση των επιστημονικών του περιγραφών όσον αφορά το μεταψυχροπολεμικό περιβάλλον– οι οποίες και ασφαλώς ως προς πολλά σημεία επιδέχονται επιστημονικούς ελέγχους– είναι κυριολεκτικά στοχαστικά αυτοκτονική. Το γεγονός ότι πολλά στελέχη του ΕΛΙΑΜΕΠ τις δεκαετίες του 1990 και 2000 έκαναν λανθασμένες αναλύσεις για την διεθνή πολιτική δεν σημαίνει ότι όταν περιγράφει σωστά ένας τούρκος ή κάποιος άλλος θα το παρακάμψουμε. Η ισχύς στο διεθνές σύστημα θα συνεχίσει να είναι ο κύριος διανεμητικός παράγων και αυτό όσοι δεν το βλέπουν εθελοτυφλούν και αυτοκτονούν.
Δεύτερον, ο νέο-Οθωμανισμός ασφαλώς και δεν είναι νέα υπόθεση όπως πρόσφατα δήλωσε επιφανές στέλεχος του ΕΛΙΑΜΕΠ σε εκδήλωση της «Καθημερινής» αλλά δεν σημαίνει πως επειδή εμείς τον υποτιμήσαμε στο παρελθόν δεν είναι ένα πολύ μεγάλο πολιτικό ζήτημα. Ήδη οι Αμερικανοί το μελετούσαν με θετικά πρόσημα από την δεκαετία του 1950 και η μετεξέλιξη των ιδεών αυτών συμπλέκεται με εξελίξεις τόσο στο εσωτερικό της Τουρκίας όσο και του μουσουλμανικού κόσμου, καθώς επίσης και στο επίπεδο των μεγάλων δυνάμεων και των προβλημάτων στο περιφερειακό επίπεδο. Περιττό να αναφέρω ότι νέο-Οθωμανιστές υπήρξαν και υπάρχουν και στο πλαίσιο του ατατουρκικού κράτους. Ο νέο-Οθωμανισμός και παρά τις αντιφάσεις και αντιθέσεις αυτής της κατάστασης είναι εγγενής με την ιστορία και την κοινωνία της Τουρκίας καθώς και την ιστορικότητα των σχέσεων του τουρκικού κράτους με πολλές ανατολικές κοινωνίες.
Τρίτον, θα αποτελούσε ασυγχώρητη αμέλεια αν κανείς υποτιμήσει το γεγονός ότι ο Νταβούτογλου στο Στρατηγικό βάθος δεν δίνει μόνο μια ανάγλυφη απεικόνιση της σημερινής τουρκικής διπλωματίας αλλά και ένα πανίσχυρο πνευματικό πλαίσιο (το αξιολογικό σκέλος το παρακάμπτω καθότι δεν είναι δική μου υπόθεση όταν φοράω το ακαδημαϊκό καπέλο). Ακόμη, προτείνει και μια διόλου αμελητέα κοσμοσυστημική κοσμοθεωρία για τις παραπαίουσες μουσουλμανικές κοινωνίες που ουσιαστικά μόλις εξήλθαν από την αποικιακή και ηγεμονική σύγκρουση και όπως είναι λογικό αναζητούν σταθεροποίηση των στρατηγικών και πνευματικών τους επιλογών. Μόνο κάποιοι απίστευτα επιστημονικά επικίνδυνοι θα μπορούσαν να πιστέψουν –όπως μερικοί έκαναν την δεκαετία του 1990– ότι το επεμβατικό όργιο των Μπους πρεσβύτερου-Κλίντον-Μπους νεότερου που πρότασσαν «δικαιώματα» θα μπορούσε να αποτελέσει ελκυστική κοσμοσυστημική κατάσταση για τα δισεκατομμύρια Μουσουλμάνων. Λάθος ήταν η «πρόταση πολιτικής» των δύο επιφανών ελλήνων σχολιαστών του ΕΛΙΑΜΕΠ όταν στο «Ελληνική Εξωτερική Πολιτική, Προοπτικές και προβλήματα», 1994, έγραφαν μεταξύ άλλων ότι το επικρατέστερο σενάριο θα ήταν, δήθεν, «κλίμα συναίνεσης των μεγάλων δυνάμεων σε σχέση με θέματα περιφερειακών συγκρούσεων», μέτρα και στάσεις «που θα απέτρεπαν τον μεταξύ τους ανταγωνισμό» και «κοινή στρατηγική που στοχεύει στην μείωση του χάσματος μεταξύ αναπτυγμένων και αναπτυσσομένων κρατών με δίκαιη κατανομή των βαρών μεταξύ των οικονομικά ισχυρών». Ακόμη πιο σημαντικό, υποστήριξαν ότι «διαμορφώνεται και εφαρμόζεται μια ενιαία στρατηγική για την προστασία του περιβάλλοντος του πλανήτη η οποία θα χρηματοδοτείται κυρίως από τους οικονομικά ισχυρούς παράγοντες του πλανήτη» (verbatim). Στην Ελλάδα την περασμένη δεκαετία επικρατούσε οχλαγωγία προτάσεων πολιτικής οι οποίες δεν ελέγχθηκαν επιστημονικά. Επιπλέον επισκίασαν ή δολοφόνησαν τον επιστημονικό χαρακτήρα κάποιων πρωτοπόρων βημάτων ελλήνων διεθνολόγων να περιγράψουν το αληθινό διεθνές σύστημα σε αναφορά με τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα. Όλα αυτά και πολλά άλλα που σύντομα θα αποτελέσουν αντικείμενο σχολαστικής δημοσίευσης, δεν σημαίνει ότι όταν σήμερα εάν ένας τούρκος δημοσιεύει κάτι σημαντικό και ενδιαφέρον εμείς θα πρέπει να το υποτιμήσουμε ή να το κρίνουμε με όρους καθημερινής προπαγανδιστικής σκοπιμότητας. Αυτοκριτική χρειαζόμαστε στην Ελλάδα και όχι επίδειξη χλευαστικής διάθεσης απέναντι στους αντιπάλους μας τους οποίους ποτέ δεν πρέπει να υποτιμούμε.
Τέταρτον, καλό είναι λοιπόν πέραν των αφορισμών στο πλαίσιο προτάσεων πολιτικής στους οποίους μας συνήθισαν κάποιοι την δεκαετία του 1990 να εξεταστούν με σοβαρότητα, πλέον, οι προϋποθέσεις της τουρκικής εθνικής στρατηγικής. Ακόμη και αν οι Νταβούτογλου/Ερτογάν αύριο καθαιρεθούν η δυναμική που ανάπτυξαν είναι τόσο μεγάλη που ήδη πέτυχε τους σκοπούς του νέο-Οθωμανισμού σε κάποιο τουλάχιστον βαθμό. Πιο συγκεκριμένα, είναι δυνατό κανείς να παραβλέπει κανείς το γεγονός ότι ακόμη και αν οι νέο-Οθωμανοί αποτύχουν σε όλα, ήδη εκπληρώνουν μεγάλο μέρος των σκοπών τους στην Θράκη, στο Αιγαίο και στην Κύπρο!!
Τελειώνω λέγοντας ότι αλλοίμονό μας αν στην Ελλάδα την στιγμή που η Κύπρος βρίσκεται στο χείλος του κρημνού, στο Αιγαίο συρρικνώνονται τα δικαιώματα που μας προσφέρει η διεθνής νομιμότητα και στην Θράκη βαλλόμαστε πανταχόθεν, αρχίσουν τα τύμπανα προτάσεων πολιτικής στην βάση των οποίο μερικοί «μεγαλούργησαν» και διέπρεψαν στις επιφυλλίδες την δεκαετία του 1990. Η παλιά φρουρά του ΕΛΙΑΜΕΠ αποχωρεί σιγά σιγά χωρίς να προχωρήσει σε ομολογία σφάλματος ως όφειλε όσον αφορά τον χαρακτήρα του διεθνούς συστήματος, τους διεθνείς θεσμούς, τον διανεμητικό ρόλο της ισχύος και την στρατηγική των μεγάλων δυνάμεων. Πολύ πιο σημαντικό, ευθύνονται για το γεγονός ότι όσα μας έλεγαν για τον Ερτογάν (μέντορας του οποίου ήταν πάντοτε ο Νταβούτογλου) δεν ευσταθούσαν. Όσα μας έλεγαν και οι ελληνικές διπλωματικές στάσεις που επηρεάστηκαν από αυτούς ήταν όλα λανθασμένα. Κοντεύουμε να φθάσουμε στο τέλμα και είναι θλιβερό αν δεν το παραδεχθούν όσοι ευθύνονται.
Κατανοώ ότι ίσως να ενοχλεί βαθύτατα όταν διαβάζοντας το Στρατηγικό βάθος γίνεται φανερή η διαφορά πνευματικών βαθμίδων μεταξύ  ελλήνων και τούρκων στοχαστών (βλ. και την προαναφερθείσα επιφυλλίδα του Χρήστου Γιανναρά). Κατανοώ επίσης την νευρικότητα για το γεγονός ότι φωτίζεται η αναλυτική επιδερμικότητα όσων με αξιοπερίεργη μανία και επί μια περίπου δεκαετία.


Του καθηγητή των Διεθνών Σπουδών
Παναγιώτη Ήφαιστου

Ετικέτες

13 Ιουνίου 2010

Στρατηγική λογική κατέναντι αφασίας

Tου Χρηστου Γιανναρα

Κυκλοφόρησε πριν από λίγες μέρες, μεταφρασμένο στα ελληνικά, το βιβλίο του υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου, ΤΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΒΑΘΟΣ - Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ (εκδόσεις «Ποιότητα», μτφρ. Νικ. Ραπτόπουλου, σελίδες 845). Θα ήθελα να το συστήσω σε όποιον ενδιαφέρεται σοβαρά (όχι συναισθηματικά-επιδερμικά) για το ενδεχόμενο να επιβιώσει ιστορικά το ελλαδικό κράτος στις σημερινές διεθνείς συνθήκες. Οχι βέβαια για να πάρει άμεση απάντηση. Αλλά για να αντιληφθεί ποιο επίπεδο κατάρτισης και ευφυΐας, ποιο ειδικό χάρισμα στρατηγικής σκέψης απαιτεί η σοβαρή αναμέτρηση με ένα τέτοιο ερώτημα.
Δεν διανοούμαι να «παρουσιάσω» στους αναγνώστες της επιφυλλίδας αυτό το βιβλίο. Ο,τι και αν παραθέσω θα είναι κατώτερο του επιπέδου και της γοητείας του. Κάθε χαρακτηρισμός που θα εκφέρω δεν επαρκεί για να συνιστά κρίση, τον καταθέτω μόνο ως πρόκληση-πρόταση να διαβαστεί το βιβλίο. Αν ήταν δυνατό, να διαβαστεί από κάθε Ελληνα. Είναι σαφώς το βιβλίο ενός αντιπάλου: ο Αχμέτ Νταβούτογλου διεκδικεί για την πατρίδα του μεγάλο κομμάτι της δικής μας πατρίδας, του Αιγαίου, την Κύπρο. Αλλά εγώ, τουλάχιστον, δεν έχω διαβάσει ποτέ σε ελληνικό βιβλίο συναρπαστικότερη και αποκαλυπτικότερη ανάλυση της γεωστρατηγικής σπουδαιότητας του Αιγαίου και της Κύπρου. Ο Ντ. ξέρει καλά τι διεκδικεί. Εγώ ο Ελληνας υπερασπίζω συναισθηματική θολούρα. Παιδιαρίζω.
Μόνο με ένα ελληνικό μελέτημα θα μπορούσα, προσωπικά, να συγκρίνω το βιβλίο του Ντ.: Με το «επίμετρο», στο βιβλίο του Παναγιώτη Κονδύλη, ΘΕΩΡΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ (1997), που έχει τίτλο «Γεωπολιτικές και στρατιωτικές παράμετροι ενός ελληνοτουρκικού πολέμου».
Αλλά η ιδιοφυΐα του Κονδύλη και οι προβληματισμοί του οριοθετούνται καταφανώς από τον μηδενισμό του: Τον ενδιαφέρει η στρατηγική λογική (λογική του μπριτζ ή του σκακιού) για την άμυνα της αξιοπρέπειας και της εθνικής κυριαρχίας του ελλαδικού κρατιδίου - δεν έχει άλλο όραμα, δεν πιστεύει σε κάτι περισσότερο, σε πρόταση πανανθρώπινης εμβέλειας που να κομίζει στην Ιστορία ο Ελληνισμός.
Ο Ντ. αντλεί τη στρατηγική του ανάλυση από το όραμά του για την Τουρκία. Και το όραμα είναι, να διασώσει η χώρα του τον «πολιτισμικό της άξονα», τη διαφορά της από τη Δύση - τη διαφορά όχι ως αντίθεση, αλλά ως ιδιαιτερότητα, ως «ιδιαίτερη θέση στο διεθνές σύστημα». Είναι σαφέστατη (σχεδόν επιθετική) η περηφάνια του γι' αυτήν την ιδιαιτερότητα, δεν φιλοδοξεί ούτε την αντιπαλότητα ούτε τη μίμηση, δεν είναι ο μειονεκτικός απέναντι στη Δύση Ανατολίτης, ο ξιπασμένος από τα «φώτα» της μεταπράτης. Εχει ραχοκοκαλιά, διεκδικεί να επιβάλει, από θέσεως ισχύος, την τουρκική ιδιαιτερότητα στη σημερινή διεθνή συνύπαρξη.
Γι' αυτό και αρνείται να παγιδευτεί στην άμυνα, στη «διαφύλαξη συνόρων». Λέει: «Οι φιλόδοξες χώρες ορίζουν το τι θεωρούν για τις ίδιες απειλή βασιζόμενες στις στρατηγικές τους επιδιώξεις, όχι στους φόβους τους. Αντίθετα, οι παθητικές, χωρίς φιλοδοξίες χώρες διαμορφώνουν στρατηγικές υποταγμένες στις απειλές που υφίστανται» (ακόμα και από τεχνητά, ασήμαντα γειτονικά τους κρατίδια, θα πρόσθετα). «Δεν υπάρχει πιο θλιβερή κατάσταση για μια χώρα από το να προβάλλει τις εσωτερικές της αδυναμίες σαν βασικές αρχές που καθορίζουν τη στρατηγική της», συμπληρώνει ο Ντ. Παραβλέπει ότι υπάρχει και θλιβερότερη κατάσταση: Χώρες που απλώς υποτάσσουν πειθήνια τη στρατηγική τους στα θελήματα-βίτσια του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ ή σε παραγγελίες προμήθειας εξοπλισμών από Ευρωπαίους «προστάτες» τους. Και το κάνουν μόνο για να εξαγοράσουν εύνοια (με χειροπιαστά ανταλλάγματα) κάποιοι σπιθαμιαίοι επαγγελματίες της εξουσίας.
«Το βασικότερο έρεισμα στρατηγικής ισχύος μιας χώρας είναι ο ανθρώπινος παράγων», διδάσκει ο Ντ. «Είναι αδύνατο να αλλάξει κανείς τη γεωγραφική θέση και την ιστορική παράδοση, σταθερά δεδομένα της στρατηγικής. Ομως, ο παράγων της ανθρώπινης καλλιέργειας μπορεί να δημιουργήσει κανούργια δεδομένα στρατηγικής λογικής, νέες οπτικές για την αξιολόγηση της γεωγραφίας και της ιστορίας». Αν συνειδητοποιούσαμε οι Ελληνες τη βαρύτητα αυτής της απόφανσης του Ντ. θα είχαμε παραπέμψει σε ειδικό δικαστήριο πρωθυπουργούς όχι για την εγκληματική οικονομική τους πολιτική, αλλά για την πολιτική τους στο υπουργείο Παιδείας.
Η θεμελιωδέστερη προϋπόθεση για τον σχεδιασμό αποτελεσματικής στρατηγικής είναι, κατά τον Ντ., «η λογική που στηρίζεται σε υπαρξιακά αιτήματα: Στα στοιχεία που υφαίνουν τη σημερινή συλλογική μας προσωπικότητα, στους παράγοντες κοινωνικής συνοχής, στην πολιτική κουλτούρα, (τελικά) στην εθνική συνείδηση... Κοινωνίες με ριζικά αποδυναμωμένη και φθαρμένη εθνική συνείδηση δεν έχουν πεδίο στρατηγικής λογικής, θέτουν σε κίνδυνο την ιστορική τους ύπαρξη, περιθωριοποιούνται στη διεθνή σκακιέρα».
Πρέπει να ξέρει, φαντάζομαι, ο σημερινός Τούρκος υπ. Εξ. ότι, με μια τέτοια εκφραστική σαν τη δική του, το σύνολο του πολιτικού κόσμου στην Ελλάδα (οι εξαιρέσεις ελάχιστες και μη σοβαρές) καγχάζει ειρωνικά. Τρέμοντας μήπως και χαρακτηριστούν «μη-προοδευτικοί» από μια κυρίαρχη στη δημοσιότητα (με δυσεξήγητες μεθοδεύσεις) διανόηση, χλευάζουν κάθε αναφορά σε κοινωνική συνοχή, ιστορική συνέχεια, ιδιαιτερότητα πολιτισμού. Διαστρέφουν την Ιστορία στα σχολικά εγχειρίδια, αφελληνίζουν τη γλώσσα, εξηλιθιώνουν τις μάζες με τον τζόγο και το ποδόσφαιρο. Ισως να μην είναι συνειδητοί αρνησιπάτριδες, αλλά μόνο χαμηλότατου νοητικού βεληνεκούς. Γι' αυτό και ψευτοθρηνούν επί χρόνια για το πόσο μειονεκτική είναι η Ελλάδα σε σχέση με τα γεωστρατηγικά πλεονεκτήματα της Τουρκίας.

Ο Αχμέτ Νταβούτογλου λέει: «Το Αιγαίο αποτελεί τον σημαντικότερο θαλάσσιο κόμβο της ευρασιατικής ηπείρου στην κατεύθυνση Βορρά - Νότου... Αυτή η θάλασσα - πέρασμα κατέχει μια προσδιοριστική θέση μοναδική στη γεωπολιτική, γεωστρατηγική, γεωοικονομική, γεωπολιτισμική (διεθνή) αλληλεπίδραση... Εχει μια πρώτης τάξεως στρατηγική σημασία όχι μόνο για την Ελλάδα και την Τουρκία, αλλά και για τις παράκτιες χώρες του Εύξεινου Πόντου και για όλες τις παγκόσμιες και περιφερειακές δυνάμεις που έχουν ανάγκη ενός μεταφορικού και εμπορικού κόμβου... Η Κύπρος, που κατέχει παγκοσμίως κεντρική (γεωστρατηγική) θέση, βρίσκεται, μαζί με την Κρήτη, πάνω σε άξονα όπου τέμνονται (τεράστιας γεωοικονομικής και στρατηγικής σημασίας) θαλάσσιες οδοί... Μια χώρα που παραμελεί την Κύπρο δεν είναι δυνατό να έχει αποφασιστικό λόγο στις παγκόσμιες και περιφερειακές πολιτικές, δεν μπορεί να δραστηριοποιηθεί στο διεθνές πεδίο... Ακόμα και αν δεν υπήρχε ούτε ένας μουσουλμάνος Τούρκος εκεί, η Τουρκία όφειλε να διατηρεί ανοιχτό ένα Κυπριακό Ζήτημα».
Αυτά τα εκπληκτικά γεωστρατηγικά πλεονεκτήματα του Αιγαίου, της Κύπρου, της Κρήτης, σκέψου, αναγνώστη, ποια ελληνικά πολιτικά «αναστήματα» τα διαχειρίζονται.

Hμερομηνία : 13-06-10
Copyright: http://www.kathimerini.gr

Ετικέτες

8 Ιουνίου 2010

MONTHLY REVIEW Το «ταξικό...»

MONTHLY REVIEW


Το «ταξικό...»

του ΛΕΥΤΕΡΗ ΡΙΖΑ
(01/06/2010)

Είναι αρκετός καιρός τώρα που το ΚΚΕ διαρκώς αναφέρεται στο ταξικό: ταξικά συνδικάτα, ταξική πάλη, ταξική πολιτική κ.λπ. Τελευταία έκανε την εμφάνισή της η λέξη αυτή και στο χώρο του ΣΥΝ! Μία από τις (υπο)συνιστώσες του παρεμβαίνοντας στο διάλογο/διαμόρφωση της πολιτικής πλατφόρμας του ΣΥΝ για το έκτακτο συνέδριο –συγκεκριμένα στο κεφ. 13 «Το πολιτικό μας σχέδιο. Για έναν νέο κοινωνικό και πολιτικό Συνασπισμό»– κατέθεσε την εξής προσθήκη (που βέβαια καταψηφίσθηκε): «Για ένα ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα» [1] .

Επαναλαμβάνοντας τη λέξη «ταξικό», προτάσσοντάς την σε κάθε άλλη πολιτική, συνδικαλιστική, ιδεολογική, πολιτισμική αναφορά τους, νομίζουν ότι διαχωρίζονται από την αστική πολιτική, τον οπορτουνισμό, τη σοσιαλδημοκρατία κ.λπ. Αλλά τα πράγματα δεν είναι καθόλου έτσι. Η επιμονή στην «ταξικότητα» δεν αναδεικνύει –αντίθετα μάλιστα– αυτό που πραγματικά έχει ανάγκη το εργατικό-λαϊκό κίνημα. Κι αυτό είναι η κατάκτηση της ηγεμονίας. Κι επειδή δεν θέλω να λέω κουβέντες στον αέρα –και μάλιστα όταν πρόκειται να έρθω σε αντιπαράθεση με κόμματα που ορκίζονται στο «μαρξισμό-λενινισμό», δηλαδή που θέλουν να θεωρούνται «επαναστατικά», κόμματα της εργατικής τάξης, που δεν θέλουν να είναι απλά κόμματα σοσιαλρεφορμιστικά (πάντοτε κατά την εκτίμησή τους)– νοιώθω την ανάγκη να πάω, για την ασφάλειά μου, να «κρυφτώ», πίσω από μεγάλους και αδιαμφισβήτητους επαναστάτες. Όπως π.χ. οι Μαρξ-Ένγκελς κι ο Βλαδίμηρος Λένιν.

Η ηγεμονία...
Κεντρικό, κομβικό καθήκον για το σοσιαλιστικό εργατικό κίνημα θεωρούσαν πάντοτε την ανύψωση του προλεταριάτου σε ηγεμονική, κυρίαρχη τάξη του έθνους. Οι Μαρξ-Ένγκελς στο Κομμουνιστικό Μανιφέστο γράφουν γι’ αυτό: «Η πάλη του προλεταριάτου ενάντια στην αστική τάξη, αν όχι στο περιεχόμενο, στη μορφή είναι κατ’ αρχήν εθνική [...] Είδαμε κιόλας πιο πάνω ότι το πρώτο βήμα στην εργατική επανάσταση είναι η ανύψωση του προλεταριάτου σε κυρίαρχη τάξη, η κατάκτηση της δημοκρατίας».
Τι σημαίνει όμως ανύψωση σε κυρίαρχη τάξη; Σημαίνει ότι η εργατική τάξη, μέσω τού κόμματός της, γίνεται ο ηγεμόνας μέσα στην κοινωνία. Δηλαδή αποκτά ικανότητες τέτοιες που μπορεί να συσπειρώνει και να κατευθύνει στην επίτευξη του κοινού –κάθε φορά– στόχου όλες τις τάξεις, στρώματα, ομάδες κ.λπ. κ.λπ. ενάντια στον ιμπεριαλισμό, τον καπιταλισμό, τον ξένο εισβολέα και καταπιεστή.
Είναι «υποχρεωμένη απλώς για να πραγματοποιήσει το σκοπό της, να παρουσιάζει το συμφέρον της σαν κοινό συμφέρον όλων των μελών της κοινωνίας, ή, για να το εκφράσουμε με ιδεατή μορφή: πρέπει να δώσει στις ιδέες της τη μορφή της καθολικότητας, να τις παρουσιάζει σαν τις μόνες λογικές και καθολικά έγκυρες» [2] .
Δηλαδή να κάνει ό,τι ακριβώς έκαναν στην ιστορία όλες οι τάξεις –παλιές και καινούργιες– που αγωνίζονταν να κρατήσουν τη θέση τους μέσα στην κοινωνία.
Την έννοια της ηγεμονίας πρώτος έθεσε ο Μακιαβέλλι – με διαφορετική αναφορά– πολύ πριν βέβαια από τους κλασικούς του επιστημονικού σοσιαλισμού, τον Λένιν και τον Γκράμσι. Ο Λένιν απλά θέτει το ζήτημα πιο εμφαντικά και πιο καθαρά τόσο πολιτικά όσο και οργανωτικά – βλ. π.χ. στο Τι να κάνουμε.
Ο Λένιν στο «Ο Μαρξισμός και το περιοδικό “Νάσια Ζαριά”» (1911), ειρωνεύεται τους συντάκτες του περιοδικού ως εξής: «Το να λέει κανείς: στο παρελθόν υπήρχε ηγεμονία, ενώ στο μέλλον πρέπει να υπάρχει “ταξικό κόμμα”, σημαίνει ότι δείχνει καθαρά τη σύνδεση του λικβινταρισμού με την απάρνηση της ηγεμονίας και την απόσπαση αυτού του ρεύματος από το μαρξισμό» [3] .

Στο «Ο ρεφορμισμός στη Ρωσική Σοσιαλδημοκρατία», γραμμένο και δημοσιευμένο το 1911, επανέρχεται: «[...] ευνόητο ότι η περίφημη διατύπωση ενός από τους νεαρούς ηγέτες του δικού μας ρεφορμισμού, του κ. Λεβίτσκι, του “Νάσα Ζαριά” [...] ότι η ρωσική σοσιαλδημοκρατία πρέπει να είναι “όχι ηγεμόνας, αλλά ταξικό κόμμα”, είναι διατύπωση του πιο συνεπούς ρεφορμισμού. Κάτι περισσότερο. Είναι διατύπωση ολοκληρωτικής απάρνησης. Το να λέει κανείς “όχι ηγεμονία, αλλά ταξικό κόμμα” σημαίνει ότι περνάει με το μέρος της αστικής τάξης, με το μέρος του φιλελεύθερου, που λέει στο σκλάβο της εποχής μας, τοn μισθωτό εργάτη, αγωνίσου για τη βελτίωση της θέσης σου, σαν σκλάβου, να θεωρείς όμως, βλαβερή ουτοπία την ιδέα της εξαφάνισης της σκλαβιάς! [...] Το να προπαγανδίζει κανείς στους εργάτες ότι τους χρειάζεται “όχι ηγεμονία, αλλά ταξικό κόμμα”, σημαίνει να παραδίνει την υπόθεση του προλεταριάτου στους φιλελεύθερους, σημαίνει να προπαγανδίζει την αντικατάσταση της σοσιαλδημοκρατικής εργατικής πολιτικής με τη φιλελεύθερη εργατική πολιτική. Η απάρνηση, όμως, της ιδέας της ηγεμονίας είναι η πιο χοντροκομμένη μορφή ρεφορμισμού...» [4] . Στο ίδιο θέμα επανέρχεται στα «Προβλήματα αρχών της εκλογικής καμπάνιας» [5] .

... και η πρακτική της ελληνικής παραδοσιακής Aριστεράς
Νομίζω πως δεν χρειάζονται άλλες παραπομπές. Είναι σαφέστατος ο Λένιν σε αυτά που λέει. Και καταλυτικός απέναντι και στους σημερινούς αυτο-θεωρούμενους «ορθόδοξους» και «μοναδικούς γνήσιους» επαναστάτες μας, που κάθε μέρα βομβαρδίζουν τα μέλη τους με την ανάγκη «ταξικών συνδικάτων», ταξικών πολιτικών δυνάμεων (που είναι πάντα οι ίδιοι και η ηγεσία τους), αλλά δεν κάνουν τίποτε για να αναδειχθεί η εργατική τάξη σε κυρίαρχη –ηγεμονική– τάξη στην κοινωνία. Κι όχι απλά δεν κάνουν τίποτα προς αυτή την κατεύθυνση αλλά βάζουν τα δυνατά τους –σπαταλάνε όλες τις δυνάμεις τους– για να επιτύχουν το εντελώς αντίθετο.
Περιχαρακώνουν τις δυνάμεις τους έτσι ώστε να μην έχουν καμιά επαφή με κανέναν – άτομο, πολιτικό φορέα, κοινωνική ομάδα, στρώμα ή τάξη. Γιατί όλοι όσοι είναι «εκτός των γραμμών» του Κόμματος είναι είτε οπορτουνιστές είτε ψευτοεπαναστάτες είτε σοσιαλδημοκράτες κ.λπ. Παραστρατημένοι, παραπλανημένοι, αποπροσανατολισμένοι, συμβιβασμένοι, πουλημένοι κ.ο.κ. Γι’ αυτό δεν πρέπει να τους μιλάμε –χωριστές συγκεντρώσεις και για τους πιο αυτονόητους κοινούς αγώνες–, π.χ. ακόμη και μια διαμαρτυρία για το μακελειό του Ισραήλ ή μια διαδήλωση για τα «μέτρα» που πήρε η κυβέρνηση καθ’ υπαγόρευση της ΕΕ και του ΔΝΤ. Όχι, παντού μόνοι, ξεχωριστοί, γιατί «εμείς είμαστε οι καθαροί ταξικοί». Τα συνδικάτα πρέπει να είναι ταξικά – λες και μπορεί να είναι κάτι άλλο.
Όχι μόνο ταξικό κόμμα, αλλά και ταξικά συνδικάτα!! Δηλαδή εδώ έχουμε ρεφορμισμό –τουλάχιστον– στο τετράγωνο. Εκείνο που αμφισβητούν και διεκδικούν στην πραγματικότητα είναι ο βαθμός συνδικαλιστικής μαχητικότητας. Εκείνο που θέλουν είναι πιο «αδιάλλακτα» συνδικάτα στις, έτσι κι αλλιώς, ρεφορμιστικές διεκδικήσεις τους. Καλύτερη πώληση της εργατικής δύναμης. Αφήνω ότι τα συνδικάτα όσο «ταξικά» και αν είναι δεν μπορούν να ανυψώσουν την εργατική τάξη σε ηγεμόνα της κοινωνίας. Αυτό μόνο ένα κόμμα πραγματικά επαναστατικό μπορεί να το κάνει, δηλαδή ένα κόμμα που μπορεί να απευθύνεται και στην υπόλοιπη κοινωνία – την πλειοψηφία της που είναι υποκείμενο καταπίεσης και εκμετάλλευσης, στους διανοούμενους, τους καλλιτέχνες, όλους όσοι καταπιέζονται και στερούνται δικαιώματα και δυνατότητες έκφρασής τους. Κι αυτό δεν κάνει το ΚΚΕ, γιατί με το στενό «μυαλό» που έχει, με το σεχταρισμό του, την τάση του να «καπελώνει» και «αυταρχικά» να καθοδηγεί τους πάντες με τον μοναδικό τρόπο που ξέρει δεν αποτελεί κίνδυνο για το «σύστημα». Ενόχληση, ναι. Κίνδυνο, όχι.
Την ίδια λογική και πρακτική ακολουθούν και οι άλλες γκρούπες της Αριστεράς. Και φυσικά για τους λεγόμενους «αναρχο-αυτόνομους» δεν μπαίνει θέμα. Αυτή είναι ενάντια σε κάθε «ηγεμονία». Αρχίζουν και τελειώνουν με τον/και στον οργισμένο –δικαιολογημένα– εαυτό τους. Ενόχληση, πιο μεγάλη ή και πιο φασαριόζικη, με κόστος, αλλά όχι επικίνδυνος αντίπαλος. Χωρίς προοπτική.
Η ανύψωση της εργατικής τάξης σε κυρίαρχη τάξη μέσα στην κοινωνία, η ανάδειξη της σε ηγεμόνα της απαιτεί μια τεράστια ιδεολογική, πολιτική και οργανωτική δουλειά – επαναλαμβάνω ότι το Τι να κάνουμε περιέχει έναν καλό σχετικό κατάλογο «καθηκόντων» [6] – που καμιά οργάνωση, κόμμα και γκρουπούσκουλο δεν μπορεί σήμερα να κάνει μόνο του. Αφήνω ότι κάνουν τα εντελώς αντίθετα από όσα συμβούλευε ο Λένιν – που όχι μόνο δεν έχουν «παλιώσει», όχι μόνο διατηρούν τη ζωντάνια τους αλλά για την υλοποίησή τους έχουν αυξηθεί οι απαιτήσεις και ικανότητες που πρέπει να διαθέτει το κίνημα και οι οργανώσεις του για να το επιτύχουν.

Υποσημειώσεις
[1] Κατατέθηκε από τους: Κουρεμπές Φάνης, Λουράντου Αθηνά, Πιλάλης Βαγγέλης, Πιλάλης Χρήστος, Χατζησάββας Μάρκος, Χελάκης Γιώργος.

[2] Βλ. Κ. Μαρξ & Φρ. Ένγκελς, Γερμανική Ιδεολογία (μτφρ: Κ. Φιλίνη), τόμ. 1, εκδ. Gutenberg, σελ. 95.

[3] Βλ. Λένιν, Άπαντα, τόμ. 17, εκδ ΚΕ-ΚΚΕ από την 4η ρωσική έκδοση, σελ. 40.

[4] Στο ίδιο, σελ 211-212.

[5] Στο ίδιο, σελ. 401.

[6] Δεν μου διαφεύγει ότι δέκα χρόνια αργότερα, στην επανέκδοση της σχετικής μπροσούρας, ο Λένιν σημείωσε ότι σε μερικά σημεία ήθελε προσοχή.

Ετικέτες

7 Ιουνίου 2010

27 Μαϊου 1960 το στρατιωτικό πραξικόπημα και η Αριστερά

Πενήντα χρόνια συμπληρώθηκαν από την στρατιωτική ανατροπή της κυβέρνησης του Αντνάν Μεντερές και του προέδρου Δημοκρατίας Τζελάλ Μπαγιάρ.

Υπήρξε το πρόσχημα ότι η χώρα έφτασε στο “χείλος της καταστροφής” και ότι ήταν απαραίτητη και αναγκαία η παρέμβαση του στρατού που θα διόρθωνε τα κακώς κείμενα των πολιτικών. Καθ όλη τη διάρκεια της μονοκομματικής περιόδου ο στρατός έβρισκε την πολιτική του έκφραση μέσω του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (Κεμαλικού κόμματος CHP). Η είσοδος όμως στο πολυκομματικό σύστημα άλλαξε το πολιτικό και το οικονομικό σκηνικό. Ξεκινάει μια ψυχροπολεμική περίοδο που έχει άμεση επιρροή και αντανάκλαση από τις ΗΠΑ. Οι κεμαλικές ελίτ με επικεφαλής τον αρχηγό Ισμέτ Ίνονου, δεν περίμεναν διόλου ότι θα ηττηθούν εκλογικά από το Δημοκρατικό Κόμμα του Αντνάν Μεντερές στις εκλογές. Όμως ο λαός ζητούσε να ξεφύγει από την μονοκομματική δικτατορία και από τον σκληρό κρατισμό και αυτό επετεύχθη εκλογικά το 1950. 
Η νέα κυβέρνηση του Μεντερές (Μπαγιάρ πρόεδρος Δημοκρατίας) δεν ήταν έτοιμη να αντιμετωπίσει τα σοβαρά προβλήματα του Κυπριακού, το μειονοτικό,το αγροτικό κ.α.
Να προσθέσουμε τους δυο άλλους πρώην κεμαλικούς βουλευτές, ιδρυτικά στελέχη του Δημοκρατικού Κόμματος. Ήταν ο ιστορικός Φουάτ Κιοπρουλού, καθηγητής Πανεπιστημίου το 1950 έγινε υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης Μεντερές και ο Ρεφίκ Κόραλταν, νομομαθής πρώην δικαστικός, που ανέλαβε την προεδρία της Βουλής. Στην διακυβέρνηση του Μεντερές συνδέονται τα θέματα Κυπριακό και μειονοτικό. 
“Τότε ακριβώς η Αγγλική κυβέρνηση πρότεινε στην Άγκυρα και την Αθήνα τη σύγκληση μιας τριμερούς διάσκεψης μεταξύ της Αγγλίας, της Τουρκίας και της Ελλάδας, στην οποία θα εξετάζονταν όλα τα θέματα που ενδιαφέρουν την ασφάλεια της Ανατολικής Μεσογείου”.1 Στη συνέχεια έχουμε τα γεγονότα των 6-7 Σεπτεμβρίου του 55. Ύστερα από το πογκρόμ κατά της Ρωμαίικης μειονότητας αλλάζει τελείως η εικόνα της κυβέρνησης στο εξωτερικό και στο εσωτερικό της χώρας. 
“Το χάλι των επικεφαλής του Δημοκρατικού Κόμματος ήταν φοβερό. Στις αντιπολιτευόμενες εφημερίδες και στα περιοδικά γράφονταν πολύ πικρά λόγια γι αυτούς, κρίσεις και κατακρίσεις... Ο περίφημος και δοξασμένος Μεντερές όπως μέσα στη χώρα, έτσι και στο εξωτερικό, κόντευε να σπάσει και να σωριαστεί χάμω... όμοια με ένα γέρικο κυπαρίσσι, μπροστά στις θύελλες. Ο Θρύλος του Μεντερές, όχι μονάχα από ολόκληρη την Τουρκία, αλλά από την παγκόσμια κοινή γνώμη δεχόταν το πρώτο ανελέητο χτύπημα”.2 Με όλα αυτά άρχισε η καθοδική πορεία του Δημοκρατικού Κόμματος του Αντναν Μεντερές. 

Η πνευματική κίνησης 

Με την είσοδο στο δικομματικό πολιτικό σύστημα στη Τουρκία κατά τη δεκαετία του 50 αναπτύχθηκαν πνευματικές πολιτικές αναζητήσεις στον χώρο τον πανεπιστημιακό και στους κύκλους της τουρκικής διανόησης. 
Στην περίοδο του ψυχρού πολέμου με κυβέρνηση Μεντερές, αναπτύσσεται ανθρωποκυνηγητό κατά των αριστερών, κομμουνιστών. Το 1952 γίνονται συλλήψεις στελεχών του Κομμουνιστικού Κόμματος Τουρκίας. 
Τότε ακριβώς ιδρύετε η κίνηση “Φόρουμ” από προβληματισμένους πανεπιστημιακούς και φοιτητές στην Άγκυρα και ταυτόχρονα εκδίδουν το περιοδικό (Forum) με στόχο την ανάπτυξη του διαλόγου και τον εκδημοκρατισμό της κοινωνίας. 
Στις αρχές της δεκαετίας του 30 αριστεροί κεμαλικοί διανοούμενοι όπως ο Σεβκέτ Σουρεγγιά Άϊντεμιρ, ο Βεντάντ Νεντίμ Τορ κ.α εξέδωσαν το περιοδικό Kadro (Στέλεχος), για την ενδυνάμωση του προβληματισμού και την εξειδίκευση των κεμαλικών πολιτικών αρχών της κεμαλικής δημοκρατίας. 
Τώρα όμως τα πράγματα ήταν διαφορετικά καταδίκαζαν εκ των προτέρων τον κομμουνισμό και υποστήριζαν την ομαλή δημοκρατική λειτουργία του κράτους μέσα στα πλαίσια του ψυχροπολεμικού κλίματος. Οι βασικοί συντελεστές του περιοδικού Forum ήταν οι Τουράν Φεϊζίογλου και Αϊντίν Γιαλτσίν.3 Ο ένας ήταν οικονομολόγος και ο άλλος ήταν ένας σοβαρός νομικός. Το περιοδικό ασκούσε κριτική στην αξιωματική αντιπολίτευση στο κόμμα του Ισμέτ Ινονού. 
Στις αρχές του 60 εμφανίζονται τρεις διανοούμενοι με αριστερό προφίλ ο Μεχμέτ Αλί Αϊμπάρ, η Μπεχιτζέ Μποράν και ο καθηγητής Σαντούν Αρέν αναλαμβάνουν να εκπροσωπήσουν αναφανδόν την Αριστερά.4 
Είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι το Σύνταγμα του 1961 που ψήφισαν ήταν το πιο δημοκρατικό στην ιστορία της Τουρκικής Δημοκρατίας. Αυτό το Σύνταγμα ενθάρρυνε όλες τις προοδευτικές δυνάμεις να αναπτύξουν δράση για μια δίκαιη κοινωνία.
Μετά ένα χρόνο περίπου από το πραξικόπημα τις 27 Μαΐου 1960 κυκλοφορεί το πρώτο τεύχος στις 20 Δεκεμβρίου 1961 το περιοδικό Yon (Γιον) (Προσανατολισμός).
Γύρω από το περιοδικό συσπειρώθηκαν αρκετοί θαρραλέοι διανοούμενοι με κύριο άρθρο του ιστορικού Ντογάν Αβτζίογλου με τίτλο “Να σφίξουμε τα ζωνάρια με προϋπόθεση ότι θα υπάρξει πρώτα Κοινωνική Δικαιοσύνη”. Στην τελευταία παράγραφο του άρθρου αναφέρει ότι “η γρήγορη ανάπτυξη θα εξαρτηθεί από τις θυσίες και από την δίκαιη αναδιανομή του κοινωνικού πλούτου. Για τον λόγω αυτό στις υποανάπτυκτες χώρες ο μόνος δρόμος είναι ο σοσιαλισμός”. Με αφετηρία ότι ο σοσιαλισμός είναι μονόδρομος ξεκινάει την έκδοση του το περιοδικό Yon.5 Το περιοδικό Yon κατάφερε από τα πρώτα τεύχη του να συσπειρώσει από όλα τα κοινωνικά στρώματα της τουρκικής κοινωνίας. Ο αρχισυντάκτης του περιοδικού ήταν ο Ντογάν Αβτζίογλου. 
Αργότερα άσκησαν κριτική στη συγκεκριμένη κίνηση του περιοδικού ότι υποστήριζε τον σοσιαλισμό “από τα πάνω”. Δηλαδή πίστευαν ότι κάποιοι έντιμοι προοδευτικοί αξιωματικοί θα εφαρμόσουν το σοσιαλισμό με κάποιο κίνημα που θα αναπτυχθεί στο στράτευμα. Στο τεύχος, 31 Ιανουαρίου 1962 σε “αφιέρωμα για τον σοσιαλισμό” γράφουν οι Ντογάν Αβτζίογλου, Σεβκέτ Σουρεγγιά Αϊντεμίρ(εκδότης του περιοδικού Kadro), Ιλχάν Σελτσούκ (σήμερα έχει ανάμιξη στην υπόθεση Εργκενεκόν και είναι δημοσιογράφος στην Τζουμχουριέτ) και ο γνωστός Αμπντί Ιπεκτσί αναφέρουν για τον “τρίτο δρόμο του σοσιαλισμού”. 
Ο Αβτζίογλου κάνει αναφορά στο Αγγλικό κίνημα σοσιαλισμού. Για εκείνη την περίοδο το περιοδικό υποστήριζε την ίδρυση ενός επαναστατικού κόμματος σε συνεργασία με τον στρατό. Πίστευαν ότι μόνον έτσι μπορεί να δοθεί ένα τέλος στις δυνάμεις που υποστηρίζουν την δικτατορία του ιμπεριαλισμού. 
Από την αρθρογραφία του Yon είναι προφανές ότι η Αριστερά στην Τουρκία κουβαλάει ακόμη και σήμερα κάποια συμπλέγματα που τους απόμειναν από την κεμαλική ιδεολογία, πιστεύουν κατά βάθος ότι ο στρατός είναι πατριωτικός και μπορεί να συμβάλει “από τα πάνω” για μια δίκαιη κοινωνία.



 του  Γιώργου Μπατζά

Σημ: Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “ο πολίτης” τον Ιούνιο 2010 

Ετικέτες

Πρώτο μέλημα η συμφιλίωση στα Παλαιστινιακά Εδάφη -  MSN - Κόσμος


Πρώτο μέλημα η συμφιλίωση στα Παλαιστινιακά Εδάφη - MSN - Κόσμος    

Ετικέτες

4 Ιουνίου 2010

Πίσω από την καλοκαιρινή κουρτίνα

Από την ΚΥΡΑ ΑΔΑΜ
 Ετοιμο σενάριο για καλοκαιρινή παραλιακή λαϊκή επιθεώρηση αποτελούν όσα τραγελαφικά με τον «cabinet man» έγιναν τις τελευταίες ημέρες στην αρμόδια Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για το σκάνδαλο της Ζίμενς.
ΤΑ ΔΥΟ μεγάλα κόμματα και οι τωρινές ηγεσίες πασχίζουν όσο μπορούν να απομακρύνουν εαυτούς και τον περίγυρό τους από την κόπρο των σκανδάλων και των μιζών όπου είναι βουτηγμένα δεκαετίες ολόκληρες τα δύο εναλλασσόμενα στην εξουσία πολιτικά κόμματα στη χώρα.
ΜΕ ΤΟΝ καταιγισμό των Εξεταστικών Επιτροπών τα δύο μεγάλα κόμματα και οι ηγεσίες τους επιχειρούν να κόψουν τον ομφάλιο λώρο με το παρελθόν τους, να δικαιολογήσουν την 30χρονη και πλέον ολική αδιαφορία για το μαύρο πολιτικό χρήμα που κυκλοφορούσε πέριξ και εντός τους και να οχυρωθούν πίσω από ένα «φράγμα» πολιτικής διαφάνειας. 

ΟΦΘΑΛΜΟΦΑΝΗΣ στόχος, να διασώσουν τα «καθαρά» πλέον κόμματά τους από τη συνολική οργή και τον έρποντα για την ώρα θυμό των Ελλήνων πολιτών και επομένως να διατηρήσουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο τους στο κλυδωνιζόμενο σημερινό δικομματικό σύστημα εξουσίας. 
«ΑΡΤΟΣ και θέαμα» λοιπόν, έστω και για γέλια, με φαντάσματα υπουργούς - επιπλοποιούς αναμένεται να υπάρξει μπόλικο το επόμενο διάστημα. 
ΕΝΑ διάστημα που είναι και το πιο κρίσιμο και καθοριστικό για τη συνολική τύχη και πορεία αυτής της χώρας, τόσο στον οικονομικό τομέα όσο και στον τομέα των εθνικών θεμάτων, που αυτές τις ημέρες θεωρείται είτε πολυτέλεια είτε «βίτσιο» η ενασχόληση με αυτά. 
ΠΙΣΩ από την κουρτίνα της «διαλεύκανσης» περασμένων σκανδάλων (αλήθεια, το Χρηματιστήριο πού είναι;), η πορεία της χώρας δείχνει μόνον την κατεύθυνση της πτώχευσης, που ακόμα είναι «νωρίς» να δηλωθεί επισήμως. 

Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ αδυνατεί να εφαρμόσει το περίφημο Σχέδιο Σταθερότητας, με τα υπολογιζόμενα από αυτήν «αυξημένα έσοδα» να της βγάζουν κοροϊδευτικά τη γλώσσα, δηλαδή το κράτος δεν έχει ή έχει απογοητευτικά λιγότερα έσοδα από αυτά που υπολόγιζε στα χαρτιά της. 
Η ΠΕΡΙΦΗΜΗ τρόικα δείχνει αυτές τις ημέρες ακόμα περισσότερο τα δόντια της, απαιτώντας -και δυστυχώς επιβάλλοντας- την απόλυτη φτώχεια στη χώρα, ισοπεδώνοντας και την ελάχιστη εργασιακή αξιοπρέπεια που απομένει στους Ελληνες εργαζόμενους πολίτες.  

Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ δείχνει και πάλι έντρομη, καταφεύγοντας σε τρικ «σκληρής διαπραγμάτευσης και αντίστασης», που στο τέλος της ημέρας καταρρέουν σαν χάρτινος πύργος. 
Η ΑΛΗΘΕΙΑ είναι απλή και φαίνεται. Η τρόικα, δηλαδή η πραγματική κυβέρνηση αυτής της χώρας, δεν έχει καμιά εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση των Αθηνών και βασίζεται μόνον στις εκτιμήσεις της. Και αυτές όλο και πιο συχνά, όλο και πιο πιεστικά καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι ο κίνδυνος εκτροχιασμού του προγράμματος που έχει συμφωνηθεί είναι άμεσος, στην άκρη της γωνίας. 
ΚΑΙ χωρίς επιστροφή.

Ετικέτες

3 Ιουνίου 2010

Η ΑΓΑΝΑΚΤΗΣΗ ΕΝΟΣ ΕΛΛΗΝΑ ΠΟΛΙΤΗ

Ένας από τους αγανακτισμένους πολίτες εκφράζει την
οργή του προσπαθώντας με το άρθρο του να περιγράψει
την σημερινή κατάσταση που επικρατεί στον Ελλαδικό χώρο.

                            ΑΓΑΝΑΚΤΗΣΗ

     Ήρθε η ώρα να τα πω έξω από τα δόντια, τώρα μολότοφ ρίχνουν
ξέχασαν τα ακόντια, ξέχασαν την άμιλλα, ξέχασαν τη γνώση και οι 300
σκέφτονται ποιος θα την πρώτο χώσει. Για τους 300 σας μιλώ όχι του
Λεωνίδα, για τους 300 που είναι στη Βουλή, ολημερίς να παίζουνε
σαντούρι και βιολί.
Κάνανε την πατρίδα μας ένα ξέφραγο αμπέλι και κάθε ξένος κερατάς
να κάνει ότι θέλει. Κάψανε την Πάρνηθα,  κάψανε τη Ραφήνα και με τις
μαλακίες τους καίνε και την Αθήνα.
   Αυτοί πηγαίνουν  στην ΤV μοιράζοντας βραβεία και άλλοι μας λένε στην
Βουλή πως κάνουν αγγαρεία. Πάνε στο Βατοπέδι να ανάψουν κεράκι γυρίζουν
με τις τσέπες τους γεμάτο παραδάκι. Όλα τα κάνουν στην μονή εκεί στο Βατοπέδι
ας κάνανε και ένα παιδί και ας είναι και κωλόπαιδο. Όλοι γυρνούν με Μερτσέντες και
από παντού τα παίρνουν και από δυάρι που είχανε τώρα σε βίλες μένουν. Φάγανε τα
ομόλογα, ρημάξανε το ΙΚΑ και ανοίξανε στον καθένα μας μια μεγάλη τρύπα.
   Κάψανε την πατρίδα μου την όμορφη Ηλεία και έβαλαν δέντρα πλαστικά εκεί
στην Ολυμπία και θέλανε μετάλλιο για αυτή τη μαλακία.
Τους δώσανε τα τριχίλιαρα τους πήρανε το ψήφο και τώρα αυτοί οι άχρηστοι τους τα
ζητάνε πίσω.
     Δώσανε λίγα χρήματα για εκείνα τα καμένα και έφαγαν τα υπόλοιπα, πάνε και
αυτά χαμένα. Μαύρο λοιπόν να ρίξουμε σε όλα τα λαμόγια  γιατί οι μαλακίες τους
σπάσανε τα ρολόγια.

Αθήνα 2/6/2010

ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ  ΗΛΙΑΣ
Δημοτικός Υπάλληλος

Ετικέτες

Αλλάζει η Μέση Ανατολή

Γράφει ο Γιώργος Δελαστίκ


Κυοφορούνται σοβαρές αλλαγές στον συσχετισμό δυνάμεων στη Μέση Ανατολή. Τα αποτρόπαια εγκλήματα του αιμοσταγούς κράτους του Ισραήλ τις τελευταίες ημέρες -η πειρατεία σε διεθνή ύδατα, οι δεκάδες εν ψυχρώ δολοφονίες, η απαγωγή σχεδόν επτακοσίων ατόμων από πολλές χώρες, τα βασανιστήρια και η φυλάκισή τους στα ισραηλινά κάτεργα όπου μεταφέρθηκαν με τη βία των όπλων- εστίασαν την προσοχή όλης της ανθρωπότητας στην πολιτική του Τελ Αβίβ, προκαλώντας βαθύτατη απέχθεια προς το ισραηλινό κράτος και τον βάρβαρο χαρακτήρα του. Παράλληλα, η επέκταση των κατά συρροήν εγκλημάτων του Ισραήλ εναντίον των Παλαιστινίων και των Αράβων τώρα πλέον και σε στυγερά εγκλήματα εναντίον όλης της ανθρωπότητας, οδήγησε μέσα από το σοκ και την οργή σε προσεκτικότερη μελέτη των ανακατατάξεων που συντελούνται στην περιοχή και οι οποίες εξηγούν εν μέρει γιατί η ισραηλινή ηγεσία γίνεται διαρκώς επιθετικότερη και πιο αιμοδιψής.
Καταλύτης των υπό εκκόλαψη αλλαγών είναι η πολιτική του Τούρκου πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, η οποία αποσκοπεί στη στενότερη συνεργασία της Αγκυρας με το Ιράν και στην υπέρβαση του ιστορικού χάσματος Τούρκων - Αράβων. Η πολιτική αυτή σημειώνει θεαματική επιτυχία, καθώς συναντά ανταπόκριση από τις ενδιαφερόμενες πλευρές.
Ο Ερντογάν υπερασπίζεται με εξαιρετική πολιτική γενναιότητα την υπόθεση των Παλαιστινίων. Ανεξαρτήτως του αν αυτό το κάνει για λόγους πολιτικής σκοπιμότητας ή εκ πεποιθήσεως, το αδιαφιλονίκητο αποτέλεσμα είναι ότι αυτήν τη στιγμή ο Ερντογάν είναι κυριολεκτικά ο ήρωας του παλαιστινιακού λαού και το κύρος του στον αραβικό, αλλά και γενικότερα στον μουσουλμανικό κόσμο βρίσκεται στο ζενίθ. Αυτή η πολιτική του Ερντογάν προφανώς διαταράσσει την επί δεκαετίες υφιστάμενη σχέση στρατηγικής συμμαχίας ανάμεσα στην Αγκυρα και στο Τελ Αβίβ. Παρ' όλο που στόχος του Ερντογάν δεν είναι η υπονόμευση των τουρκοϊσραηλινών σχέσεων αλλά η στενότερη συνεργασία με το Ιράν και τους Αραβες, ο κλονισμός της συμμαχίας Τουρκίας - Ισραήλ είναι αναπόφευκτος στο πλαίσιο αυτής της πολιτικής.
Οι δολοφονίες Τούρκων πολιτών από τους Ισραηλινούς, στη διάρκεια της πειρατείας εναντίον του στολίσκου της ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα, βαθαίνουν το ρήγμα στις σχέσεις Αγκυρας - Τελ Αβίβ. Αν αυτή η πορεία συνεχιστεί και οδηγήσει σε οριστικοποίηση της ρήξης των δύο χωρών, αυτό θα σήμαινε ήττα στρατηγικής σημασίας του Ισραήλ. Θα σηματοδοτούσε την πλήρη στρατιωτική απομόνωση του Τελ Αβίβ στην περιοχή.
Αν αυτό συνδυαστεί με το γεγονός ότι επιτέλους το καθεστώς Μουμπάρακ στην Αίγυπτο βαδίζει προς τη δύση του λόγω εξάντλησης και των βιολογικών ορίων του ηγέτη του, ενώ παράλληλα δεν φαίνεται να έχει ετοιμαστεί αποτελεσματικά η συνέχιση του καθεστώτος και πρωτίστως της γραμμής του χωρίς του Χόσνι Μουμπάρακ. Η προώθηση από τη Δύση του Μοχάμεντ Ελ Μπαραντέι ως διαδόχου του Μουμπάρακ δεν φαίνεται για την ώρα να ευδοκιμεί, ενώ οι πάντες γνωρίζουν πως η πλειοψηφία του λαού της Αιγύπτου τάσσεται υπέρ ενός σκληρού ισλαμικού καθεστώτος.
Σε τοπικό επίπεδο όμως -πέρα φυσικά από την άνευ όρων υποστήριξη των ΗΠΑ- η στρατιωτική κυριαρχία του Ισραήλ στην περιοχή στηρίζεται ακριβώς στη συμμαχία με την Αίγυπτο και την Τουρκία, καθώς η υποταγή στο Τελ Αβίβ της Ιορδανίας και κατά καιρούς του Λιβάνου έχει δευτερεύουσα σημασία. Αν η Αγκυρα και το Κάιρο χαθούν ως στηρίγματα, το Ισραήλ θα περιέλθει σε δύσκολη θέση - πόσω μάλλον αν περάσουν στο εχθρικό στρατόπεδο, οπότε η απομόνωση του Τελ Αβίβ θα είναι πλέον ολοκληρωτική.
Η αλαζονεία των Ισραηλινών τούς οδήγησε στο εντελώς λανθασμένο συμπέρασμα ότι, αν δολοφονήσουν και τραυματίσουν δεκάδες Τούρκους, θα ταπεινώσουν τον Ερντογάν και θα τον υποχρεώσουν να τους προσκυνήσει, υπενθυμίζοντάς του ποιος είναι ο αφέντης της περιοχής. Μένει να δούμε αν θα πληρώσουν όντως ακριβά αυτήν τη στάση τους ή αν οι απειλές του Ερντογάν ήταν απλώς λόγια του αέρα.
ΕΡΝΤΟΓΑΝ
Τριπλή συμμαχία με Αραβες - Ιράν

Μεγαλεπήβολο είναι το σχέδιο που προωθεί ο Ερντογάν. Θέλει να συγκροτήσει μια τριπλή συμμαχία Τουρκίας - Αράβων - Ιράν, με την Αγκυρα να λειτουργεί ως συγκολλητικός ιστός, παρά το ιστορικό μίσος Τούρκων - Αράβων και Αράβων - Ιράν! Το εντυπωσιακό είναι ότι μέχρι στιγμής η πολιτική αυτή υλοποιείται με επιτυχία. Καθώς μάλιστα σήμερα και οι Αραβες είναι εξαιρετικά αποδυναμωμένοι εξαιτίας της πολιτικής της Αιγύπτου και το Ιράν βρίσκεται σε φάση διεθνούς απομόνωσης, ούτε οι Αραβες ούτε οι Ιρανοί αντιτίθενται στο να εμφανίζονται οι Τούρκοι ως ισχυροί σύμμαχοι και υπερασπιστές των αραβικών και ιρανικών συμφερόντων, παίζοντας πρωταγωνιστικό ρόλο.
ethnos:online

Ετικέτες

1 Ιουνίου 2010

Ναι στο επίδομα των 176 ευρώ για τους δικηγόρους “λέει” ο Άρειος Πάγος

Ναι στο επίδομα των 176 ευρώ για τους δικηγόρους “λέει” ο Άρειος Πάγος

«Τρομοκράτης το Ισραήλ» | Διεθνή | Ελευθεροτυπία

«Τρομοκράτης το Ισραήλ» | Διεθνή | Ελευθεροτυπία

του Αρη Αμπατζή